Gulyamov saidahror saidahmedovich raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari

UL Labs
kompaniyasi va boshqalar 
TrustChain
tizimiga ulanib olganlar. Bu esa 

---

366 
blokcheyn-texnologiyaning nafaqat kriptovalyuta yaratish, balki boshqa sohalarda 
ham ishlatilishi mumkinligini ko’rsatadi.
83.Maynerlar hozigacha (2018 yil) qancha bitkoin ololganlar va qachon 
oxirgi bitkoin mayning qilinadi? 
2018 yil iyun oyiga qadar jahondagi barcha maynerlar mumkin bo’lgan jami 21 
millionta bitkoindan 17 millioniga ega bo’lganlar (kuniga bir marta Yangilanib 
turadigan 
blokchain.info
sayti ma’lumotlariga ko’ra). Qolgan 20% bitkoinlar 
qachon o’z egasini topadi va shundan so’ng nima bo’ladi? Bitkoinning har bir 
bloki 12,5 ta Yangi bitkoin generatsiya qilishi, har bir Yangi blok esa har 10 
daqiqada hosil bo’lishini hisobga olsak, kuniga 1800 ta Yangi bitkoin hosil 
qilinishini bilab olamiz. Shunday qilib, jami 21 million bitkoinning 80% qismi o’z 
egasini topgan, 20% qismi esa egalarini kutayapti.
Bitkoinning asoschisi Satoshi Nakomoto 2009 yil 1 yanvarda tarmoqning birinchi 
blokini 
ishga 
tushiganda 
u 
ilk 
50 
ta 
bitkoin 
hosil 
qilgan 
edi. 
Shupaytdanberitarmoqhar 210 000 tablokdan so’ng, blok uchun mukofotni 50% ga 
kamaytiradi. 2016 yil iyulidagi eng oxirgi pasayishdan so’ng, blok uchun mukofot 
12,5 bitkoinga tushdi. Agar bitkoinning protokoli o’zgarmay qolsa, oxirgi bitkoin 
2140 yil may oyida o’z egasini topadi.
84.O’zbekistonda kriptovalyutalar va blokcheyn texnologiyalar bilan qaysi 
tashkilot shug’ullanadi? 
2018 yilning fevral oyida president Shavkat Mirziyoev Mirzo Ulugbek Innovation 
Markazi (
MUIC
) qoshida taqsimlangan reestr texnologiyalari bo’yicha vakolatli 
markaz tashkil etilishini ma’qulladi (2019 yiga kelib esa bu Markaz Loyihalarni 
boshqarish agentligi (
NAPU
) tarkibiga kirdi). Respublikamizdagi ko’plab 
ommaviy axborot vositalari buni blokcheyn taxnologiyasi asosida ishlovchi 
kriptovalyutalarni legallashtirishga qaratilgan signal sifatida qabul qildi. Lekin 
taqsimlangan reestr (blokcheyn) texnologiyalari bo’yicha vakolatli markaz 
kriptovalyutalar bilan shug’ullanmasligito’g’risida Mirzo Ulugbek Innovation 
Center (
MUIC
) bosh direktori Farxod Ibragimov ma’lum qildi. «Bunday emas, 
bunga ishonmang», - deya ma’lum qildi janob Ibragimov. Uning fikricha, 

---

367 
markazning asosiy vazifalari – blokcheyn texnologiyasini tarqatish uchun shart-
sharoitlarni yaratish va bu sohada mahalliy ishlab chiqaruvchilarni qo’llab 
quvvatlashdir. U rasmiy ravishda markaz kriptovalyutalarni rivojlantirish bilan 
shug’ullanmasligini ma’lum qildi.