4-Mavzu: Antik davr madaniyati (2 soat) Reja

Poseydon
dir. U 
dunyoga hukmronlik qilishni akalari Zevs va Aid bilan bo‘lishib olgan. Unga 
dengiz hukmronligi nasib qilgan. Qo‘lida uch tishli ayri bilan tasvirlangan, u 
ana shu ayri yordamida dengiz dovullarini hosil qilgan. YAna bir ma’buda – 
Artemida 
bo‘lib, ovchilar, ayollar homiysi. Yelkasida o‘q-yoy, ba’zan yarim 
oy holatida tasvirlangan. 
Yunon afsonasida dastlab hosildorlik, keyinroq sevgi va go‘zallik 
ma’budasi 
Afrodita
dir. Afrodita dengiz sayohatchilarining homiysi ham edi. 
Afsonalarga qaraganda, Afrodita dengiz ko‘pigida tug‘ilgan, asosiy 
ibodatxonalaridan biri Qibris orolining Pafos shahrida bo‘lgan. Afroditaga 
sig‘inish oldin Kichik Osiyo, Qibris oroli va boshqa orollarda keng yoyilgan 
bo‘lsa, keyinroq Bolqon yarim oroli va Yunonistonga tarqalgan. 
Germes 
dastlab chorvador va cho‘ponlar xudosi, poda va yaylovlar, 
keyinchalik yo‘l, yo‘lovchilar homiysi bo‘lgan. Shuningdek, Germesga 
savdogarlar va savdo homiysi, o‘lchovlar, sonlar va lira (musiqa asbobi) 
ixtirochisi sifatida sig‘inilgan. Germes Olimp ma’budlarining xabarchisi, 

---

marhumlarning jonini aid (y
er osti saltanati, do‘zax
)ga o‘tkazuvchi 
hisoblangan. 
Yunon mifologiyasida olov hamda temirchilik piri 
Gefest
dir. U kasb- 
hunar homiysi sifatida e’zozlangan. Ikkala oyog‘i cho‘loq, badbashara 
bo‘lgan holda sohibjamol Afroditaga uylangan. Gefest - qo‘li gul usta; yer 
ostidagi bahaybat temirchilik ustaxonasida Zevs uchun chaqmoq va 
momaqaldiroqlar tayyorlab beradi, deb tasavvur qilingan. Gefest to‘g‘risidagi 
miflar 
Yunonistonda 
badiiy 
hunarmandchilik 
yuksak 
darajada 
rivojlanganligini ifoda etar edi. 
Urush va g‘alaba, san’at va hunarmandchilik, bilim va donolik 
ma’budasi, Zevsning qizi 
Afina 
to‘la qurollangan holatda (
dubulg‘a va sovut 
bilan
) tug‘ilgan. Afina shahrining homiysi. Yunon san’atining nodir 
yodgorligi bo‘lgan Afinadagi Parfenon ibodatxonasi oldiga Afinaning 
arxitektor Fidiy tomonidan bajarilgan, balandligi 12 metrlik katta haykali 
o‘rnatilgan. Ma’budaning nomi Gretsiyadagi markaziy shaharlardan biriga 
qo‘yilgan. 
Yunon mifologiyasidagi uzumchilik hamda vinochilik piri 
Dionis 
bo‘lib, u Zevs bilan fivalik malika Semelaning o‘g‘li. Dionis sharafiga 
bag‘ishlangan bayramlar o‘ta xushchaqchaqlik, kayf-safo bilan o‘tgan. 
Afsonalarga ko‘ra, ma’budlar malikasi 
Gera
dir. U Zevsning xotini, 
nikoh homiysi bo‘lib, shafqatsizlik, qaxr-g‘azabi va rashki bilan ajralib 
turgan. 
Qadimgi yunonlarning e’tiqodicha, Zevs boshliq ma’budlar baland