Улуғмуродов н. Х

9-MA’RUZA. 
 
MAVZU: AVTOMATIK OBEKTLARNING XUSUSIYATLARI.
Reja: 
1.
Umumiy ma‟lumot. 
2.
Ob‟ektning akkumulyator xususiyati. 
3.
Ob‟ektning o‟ziga tenglashish xususiyati. 
4.
Ob‟ektning o‟tish vaqti va vaqt o‟tish konstantasi. 
5.
O‟tish jarayonidagi kechikishlar. 
6.
Ob‟ektning nagruzkalanishi. 

---

94 
Adabiyotlar: 
1. Yusupbekov N.R. va boshqalar. “Texnologik jarayonlarni boshqarish sistemalari”, -Toshkent, 1997 
y. 
2. Yusupbekov N.R. va boshqalar. “Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish.”, -
Toshkent, 1982 y. 
3. Mansurov X.N. “Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish”,-Toshkent 1987 y. 
4. Майзель М.М “Основы автоматики и автоматизации производственных процессов ”, - 
Toshkent, 1964 
1.Umumiy ma’lumot.
Ishlab chiqarish prosessida mehnat predmetiga materiallarga xizmat qiladigan va avtomatik 
rejimda ishlaydigan har qanday mashina stanok, apparat, agregat va alohida qismlar avtomatik 
sistemalarning ob’ektlari
deb ataladi. Ular avtomatlashtirish sistemalarining eng asosiy elementlari 
hisoblanadi. Issiqlik ob‟ekti materiallarni ma‟lum kondisiyagacha quritish yoki ishlov berishga xizmat 
qiladi. Buning uchun uning temperaturasi avtomatik sistema yordamida boshqariladi (rostlanadi); 
materiallarga namlik va temperatura ta‟sirida ishlov berish ob‟ektiga ikki parametr temperatura va 
material namligi ikki xil avtomatik sistema yordamida boshqariladi. 
Texnologiya potok liniyalar va ulardagi yuritmalar; texnologiya mashina va apparatlar xam 
ishlab chiqarish ob‟ektlari hisoblanib, paxta va boshqa materiallarga ishlov berishga xizmat qiladi. 
Ulardagi temperatura, bosim, namlik, notekislik konsentrasiya sarfi va boshqalar boshqaruvchi 
texnologik parametrlar deyiladi. 
Ishlab chiqarish prosesslari oddiy va murakkab bo‟lganidek ob‟ektlar ham oddiy va murakkab 
bo‟ladi. Oddiy obe‟ktlarning o‟zgaruvchi parametri bitta bo‟lib, boshqarish va rostlash uchun faqat 
bitta avtomatik rostlash sistemasidan foydalaniladi. Masalan, quritish shkafida materialni quritish 
prosessi davomida faqat temperaturani rostlab turish talab qilinadi. Murakkab ob‟ektlar rostlanadigan 
parametrlar ikki va undan ko‟pligi energiyaning taqsimlanish ob‟ektining hajm bo‟yicha xar xil 
bo‟linishi va rostlanadigan parametr ob‟ektning geometrik o‟lchamlariga bog‟liq bo‟lishi kabi 
xususiyatlari bilan xarakterlanadi.
Bunday ob‟ektlarga misol sifatida agregat mashinalari texnologiya liniya, sex, zavod va 
boshqalarni ko‟rsatish mumkin. Biz oddiy ob‟ektlarning asosiy xususiyatlari, statik va dinamik 
xarakteristikalari bilan tanishamiz.