Эркин иқтисодий ҳудудлар

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6.11-rasm. Bojxona to„lovlari bo„yicha beriladigan imtiyozlar 
O„zbekiston davlati Jahon savdo tashkilotiga a‟zo bo„lmasa-da, lekin, unga a‟zo 
bo„lgan davlatlar bilan faol tashqi savdo va iqtisodiy hamkorliklarni amalga oshirib 
keladi. Shu sababli O„zbekistonda bojxona to„lovlarining huquqiy asoslarini 
takomillashtirishga jiddiy e‟tibor qaratib kelmoqda. Bunda, ayniqsa, Shanxay 
hamkorlik tashkiloti talablariga amal qilishga birinchi navbatda e‟tibor qaratilishi 
lozim (6.12-rasm). 
Bojxona to„lovlari bo„yicha beriladigan imtiyozlar va ularning 
iqtisodiy ahamiyati 
 
Olib
kirilayotga
n
tovar
lar
ga
a
ksi
z 
soli
g‟
i bo„yic
ha
be
riladiga
n
im
ti
yoz
lar
Jis
moni
y sha
xslar
tom
oni
da
n oli
b kiril
ayotgan 
tovar
lar
ga
nisbat
an be
rila
digan imt
iyozla
r 
Olib
kirilayotga
n
tovar
lar
bo„yic
ha
bojxona
bojl
ari
b
o
„yicha
be
riladiga
n
im
ti
yoz
lar
Impor
t 
qil
inayotga
n
tovar
lar
ga
, 
ishl
arg
a, 
xizma
tl
arga
qo„shilgan
qiym
at
soli
g‟
i bo„yic
ha
be
riladiga
n
im
ti
yoz
lar
Yur
idi
k sha
xslar
tom
onidan olib ki
rilayo
tgan 
tovar
lar
ga
bojxon
a to„lovl
ari bo„
yicha
b
eriladiga
n 
im
ti
yoz
lar

---

190 
6.12-rasm. Bojxona to„lovlarining huquqiy asoslari va ularni Shanxay 
hamkorlik tashkiloti talablaridan kelib chiqib yanada takomillashtirish 
 
Tayanch iboralar: 
Bojxona ombori, bojxona hududi, bojxona bojlari, tovar, erkin iqtisodiy 
hududlar, bojxona rejimi, xalqaro shartnoma. 
Mazkur paragraf bo„yicha umumiy xulosalar: 
1.
Bojxona ombori EIHlarning bir turi sifatida bojxona chegar huududida 
joylashgan va bjxona hududiga olib kirilgan va bojxona hududidan olib chiqish uchun 
mo„ljallangan tovar bojxona bojlari, soliqlar to„lanmagan hamda iqtisodiy siyosat 
choralari qo„llanilmagan holda muayyan binolarda (joylarda) bojxona nazorati ostida 
saqlanadigan joy hisoblanadi. 
2.
EIHlarning eng rivojlangan turlaridan biri sifatida bojxona ombori har bir 
davlatda faoliyat ko„rsatadi. Bojxon ombori faoliyatining rivojlanganligi va 
samaradorligi bojxona tizimi va tashqi savdo operatsiyalariga bevosita bog„liqdir. 
O„zbekiston Respublikasida bojxona ombori faoliyati O„zbekiston Respublikasi 
Bojxona kodeksiga muvofiq tashkil etiladi va amalga oshiriladi. Bunda qonunda 
belgilangan bojxona rejimining amal qilishi to„liq ta‟minlanadi. 
3.
Bojxona ombori bojxona rejimiga qonunda taqiqlangan tovarlardan tashqari 
har qanday tovar, shu jumladan, ilgari boshqa bojxona rejimiga joylashtirilgan tovar 
joylashtiriladi. EIHlarda tovar va xomashyolar bilan bog„liq tashqi operatsiyalarni 
amalga oshirishda ularga nisbatan QQS va aksiya solig„i belgilangan tartibda 
hisoblanadi va Davlat budjetiga undiriladi. Bunda u va boshqa bojxona bojlari 
bo„yicha imtiyozlarning qo„llanilishi qonunda belgilab qo„yiladi.