1-mavzu: Kirish

2. Biznes va menejment. 
Biznesni menejmentdan, biznesmenni menejerdan farqlash lozim. Menejer - bu biron-bir 
tashkilotda faoliyat ko’rsatayotgan boshqaruv sub’ektidir.
Menejer
- 
bu boshqaruv bilan shug’ullanayotgan kasb egasidir, malakali 
boshqaruvchidir. Menejmentni biznes tushunchasi bilan aralashtirib yuborish mumkin emas. 
Biznes - ma’lum mahsulot yaratib yoki xizmat turi ko’rsatish yo’li bilan foyda olishga qaratilgan 
faoliyatdir. Biznesmen - bu mulk, kapital egasi bo’lib, kapitaldan foydalanib daromad oluvchidir, 
menejer esa boshqaruv bilan shug’ullanayotgan kasb egasidir. 
Menejer bu boshqaruv ishlarini amalga oshirayotgan ijtimoiy qatlamdir. 1930 yildan 
boshlab, bunday faoliyat muhim kasblar qatoridan o’rin oldi, bilimlar majmuasi mustaqil fanga 
aylandi, ijtimoiy qatlam esa jamiyatdagi ta’sirchan kuchga aylandi. Menejerlarning qabul qilgan 
qarorlari, davlat arboblari qarorlari singari mamlakatlar va kishilar taqdirini hal qiluvchi kuchga 
aylandi. Menejerlar bu biror-bir tashkilotda faoliyat ko’rsatadigan boshqaruv sub’ektidir. 
Tadbirkorlar korxona yoki tashkilot maqsadlarini shakllanishida tashkilotni 
boshqarishda, ayniqsa faoliyatni boshlayotgan vaqtda katnashadi. SHuning uchun ularni 
barchalarini menedjer deb hisoblasa bo’ladi. Ularning ba’zilarni nafaqat ish boshlashda balki 
korxonaning butun faoliyati davrida samarali boshqaruv faoliyatini olib bordilar. XX-asrda Mao 
TSzedun mamlakatni yuqori darajaga boshqardi va jaxondagi yirik mamlakatlar qatoriga olib 
chiqdi. “AyBiEm” (IBM) kompaniyasi asoschisi Tomas Iotson boshqarish amaliyotida ko’plab 
usullarni to’zdi va joriy etdi. SHu sababli IBM kompyuter sanoatida birinchilar safiga chiqib 
oldi. Rey Krok yangi firma tashkil etmagan bo’lsa ham, u “Makdonals” nomini sotib olib, 
o’zining tadbirkorlik qobiliyati bilan xizmat ko’rsatish sohasida xaqiqiy revolyutsiya qildi. 
Frederik Smit ham boshqaruv sohasida o’z qobiliyatini namoyish etdi va shu sababli “Federal 
ekspress” katta muvafakkiyatga erishdi. 
Tadbirkorlar ko’pincha tavakkal qilsalar, moliyaviy imkoniyatlarini yaxshi bilsalar ham, 
dam olmasdan o’zok vaqt ishlasalar ham, ba’zida ular tashkilotni samarali boshqara olmasliklari 
ham mumkin, ayniqsa tashkilot kengayib borgani sari ular qiynalib qoladilar. Ba’zi tadbirkorlar 
umuman boshqaruv fuktsiyalarini bajarishga layoatsiz bo’ladilar. Ayniqsa tashkil etish, 
rejalashtirish va nazorat sohalarida.