Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va mexanizasiya kafedrasi

3.Urug’lik chigitning sifat ko’rsatkichlari 
Urug’lik chigitning avlodlari bo’yicha nav tozaligi O’zDst 663:2006 “Urug’lik 
chigit. Texnikaviy shartlari” standarti bo’yicha qo’yiladigan quyidagi talablarga mos 
kelishi shart (1-jadval). 
1-jadval 
CHigit avlodi 
Nav tozaligi, kamida, % 
Super elita, elita 
100 
R1 
99 
R2 
98 
R3 
95 
Unuvchanligi, namligi, iflosligi, tukligi mexanik shikastlanganlik va qoldiq tolalik 
ko’rsatkichlari bo’yicha urug’lik chigit 2-jadvalda keltirilgan me’yorlarga munosib 
bo’lishi kerak. 
2-jadval 
Urug’lik chigitning sifat ko’rsatkichlari. 
Ko’rsatkichlar 
Me’yori, %
Tukli 
chigit
uchun 
Kam tukli 
chigit 
uchun 
Tuksizlanti- 
rilgan chigit
uchun 
Unuvchanligi, kamida
90,0 
90,0 
90,0 
Namligi, ko’pi bilan
10,0 
10,0 
10,0 
Iflosligi, ko’pi bilan 
0,7 
0,5 
0,3 
Mexanik shikastlanganligi, ko’pi bilan 
7,0 
8,0 
8,0 
Tukliligi, ko’pi bilan 
-
2,5 
0,5 
Qoldiq toladorligi, ko’pi bilan: 
-tukli chigitlar uchun 
0,8 
- 
- 
-tabiiy tuksizlantirilgan chigitlar uchun
0,4 
- 
- 
Tukliligi bo’yicha tuksiz va kam tukli urug’lik chigit belgilangan tartibda 
tasdiqlangan namunalarga mos kelishi kerak. 
Tuksiz va kam tukli chigit tayyorlash bo’limiga yuborilgan tukli urug’lik 
chigitlarning mexanik shikastlanganligi 4,0% dan ko’p bo’lmasligi kerak. 
Tuksizlantirilgan urug’lik chigitning ekish uchun mo’ljallangan fraktsiyasining 
o’lchamlari bo’yicha bir tekisligini 94% dan kam bo’lmasligi, to’kilgan dorilash 
aralashmasining mavjudligi esa 0,5% dan oshmasligi kerak. 
Urug’lik chigitlarda begona aralashmalar, begona o’t urug’i, tirik zararkunanda va 
ularning lichinkalari bo’lishiga yo’l qo’yilmaydi. Kuygan chigit mavjud urug’lik chigit 
ekishga ruxsat etilmaydi. 
Urug’lik chigit qoplarga joylanadi. Dorilangan urug’lik chigitlar GOST 2226 
bo’yicha uch qatlamli qog’oz qoplarga 30 kg.dan oshmasdan qoplanishi kerak. Har bir 
qopning og’zi zich qilib berkitilgan bo’lishi kerak. 

---

Qoplangan urug’lik chigit GOST 14192 bo’yicha belgilanadi, har bir qop ustiga 
korxona nomi, mahsulot nomi, hosil yili, to’da tartib raqami, selektsion navi, avlodi, 
unuvchanligi va O’zDst 663:2006 “Urug’lik chigit. Texnikaviy shartlari” standarti asosida 
belgilanishi va O’zbekiston hududidan tashqariga tarqatiladigan bo’lsa “