Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va mexanizasiya kafedrasi

6-rasm. Valikli jinli paxta tozalash zavodida tola tozalash sexining texnologik jarayon 
sxemasi. 
Yuqorida ko’rsatilgan tolani tozalash texnologik jarayon variantlarini amalga 
oshirish BTM uskunalarini to’xtatish va OH-6-3 uskunalarining yo’naltirish to’smalari 
(zaslonkalarini) holatini o’zgartirish asosida bajariladi. 
Texnologik uskunalarning tozalash samaradorligini va paxta tozalash zavodining 
ishlab chiqarish sexlarining umumiy tozalash mumkinligini nazorat qilishda, o’rta tolali 

---

paxta navlarini dastlabki ishlashda qollaniladigan formulalar (15, 16, 17, 21, 22, 23) uzun 
tolali paxta navlari uchun ham o’rinli bo’ladi. 
Yuqorida keltirilgan texnologik jarayon variantlari bo’yicha o’rta va uzun tolali 
chigitli paxtani ishlab chiqarishda tola sifati 2-jadvalda berilgan sifat ko’rsatkichlariga mos 
boiishi shart. 
2-jadval 
CHigitli paxta 
Paxta tolasi 
Sаnoаt 
nаvi 
Dаstlаbki 
iflosligi, % 
Me’yoriy tozalanadigan 
Qiyin tozalanadigan 
Iflos 
aralashmalar 
vazni,% 
Navi, sinfi, 
past emas 
Iflos 
aralashmalar 
vazni,% 
Navi, sinfi, 
past emas 
I 
3,0 
2,0 
I-oliy 
2,5 
I-yaxshi 
I 
5,0 
2,5 
II-oliy 
3,5 
II-yaxshi 
II 
8,0 
4,0 
III-yaxshi 
5,5 
III-o’rta 
III 
12,0 
6,0 
IV-yaxshi 
8,5 
IV-o’rta 
I 
10,0 
2,5 
I-yaxshi 
4,0 
I-oddiy 
II 
10,0 
3,5 
II-yaxshi 
5,5 
II-oddiy 
III 
12,0 
4,0 
III-yaxshi 
7,5 
III-oddiy