Buxoro davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakul


XVI  asrning  ikkinchi  yarmi  va  XVII  asrning  birinchi  yarmidagi



Download 0,87 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/108
Sana28.05.2020
Hajmi0,87 Mb.
#57325
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   108
Bog'liq
xalqaro munosabatlar va diplomatiya tarixi fanindan maruza matnlari (1)

XVI  asrning  ikkinchi  yarmi  va  XVII  asrning  birinchi  yarmidagi 
geografik  kashfiyotlar.  XVI  va  XVII  asrlarda  geografik  kashfiyotlar  davom 
ettirildi.  XVI  asrning  ikkinchi  yarmida  ispanlar  noma’lum  janubiy  qit’ani  qidirib 
topish  maqsadida  Tinch  okeanga  bir  necha  marta  ekspeditsiya  yubordilar.  Bu 
ekspeditsiyalar  natijasida  Janubiy  Polineziyaning  bir  qismi  bo’lgap  Solomon 
orollari  (1567  yil),  Markiz  orollari  (1595  yil)  hamda.  Avstraliyani  YAngi 
Gvineyadan  ajratib  turuvchi  Torres  qo’ltig’i  (1605  yil)  kashf  qilindi.  SHundan 
keyin  Tinch  okeanning  janubiy  qismiga  gollandiyalar  katta-katta  sayohatchilar 
guruhini  yuborib turdi. 
 
1616  yilda  golland  Giauten  de  Gorn  Amerikaning  eng  janubiy  kismini  - 
uning  nomi  bilan  atalgan  Gorn  burnini  kashf  qildi.  XVII  asrnipg  birinchi  yarmida 
golland  dengiz  sayyohlarining  o’zlari  dastlab  YAngi  Gollandiya  deb  atalgan 
Avstraliya  qirg`oqlarini  kashf  qildilar.  Avstraliya  qirg`oqla-rini  tekshirishda  va 
Avstraliyani  alohida  qit’a  sifatida  bel-gilashda  golland  Abel  Tasman  (1642-1644) 
sayohatlari  katta  ahamiyatga  ega  bo’ldi.  Bu  kishinipg  nomi  bilan  Tasmaniya  oroli 
deb  ataladigan  bo’ldi.  Ingliz  sayyohlari  Avstraliyaga  ancha  keyin  -  faqat  XVIII 
asrning  ikkinchi  yarmida  yetib  bordilar  (kapitan  Kukning  1769-1777  yillardagi 
sayohatlari). 
 
XVI-XVII  asrlarda  shimoliy  yarim  sharda  xam  yirik  geogra-fik  kashfiyotlar 
qilindi.  Ingliz  dengiz  sayyohi  Martin  Frobisher  vy  Jon  Devis  Xitoyga  boradigan 
shimoli-garbiy  yo’lni  qidirib,  XVI  asrning  70-  va  80-  yillarida  SHimoliy  Amerika 
qirg`oqlariga  bir  necha  marta  ekspeditsiyaga  bordilar.Bu  ekspeditsiyalar 
Grenlandiya  bilan  Amerika  qit’asi  oralig`idagi  qo’ltiqni  hamda  Muz  okeanida 
Amerikaning  shimol  tomonidagi orollarning  katta arxipelagini  topdi. 
 
XVII  asrnyang  boshlarida  uchinchi  bir  ingliz  dengiz  sayyohi  Genri  Gudson 
(1550-1610)  SHimoliy  Amerikada  tadqiqot  ishlarini  davom  ettirdi. Gudson daryosi 
va Gudson qo’ltig`i shu kishining  nomi bilan  atalgan. 
 
SHimoli-sharqiy  tomonda  golland  dengizchilari  XVI  asrning  oxirlarida  yirik 
kashfiyotlar  qildilar.  Golland  dengiz  sayyohi  Vilgelm  Barents  (1550-1597)  uning 
nomiga  qo’yilgap  Bareyad  dengizani  tekshirdi.  1594-1597  yillar  davomida 
Barents,  YAngi  Yerning  g`arbiy  sohillarida  uch  marta  qishlab  qoldi.  Bu  yerlarga  u 


Xitoy  va  Hindistonga  (shimoli-sharqiy  tomondan)  olib  boradigan  SHimoliy  dengiz 
yo’lini  qidirib  kelib  qolgan  edi.  Oxirgi  qishlov  vaqtida  u  o’z  hamrohlari  bilan 
sovuqqa qotib halok bo’ldi. 
 
SHimoliy  Muz  okeanini  hamda  Tinch  okeanning  shimoliy  qismini  tadqiq 
qilishga  oid  ruslarning  geografik  kashfiyot-lari  juda  katta  ahamiyatga  ega  o’ldi. 
Ruslar  birinchi  bo’lib  (gollandlardan  ancha  ilgariyoq)  YAngi  Yerga  hamda 
SHpitsbergan  oroliga  (Skandinaviya  yarim  orolining  shimoliga)  borib  yetgan 
edilar.  Ular  Ob  va  Yenisey  daryolarining  quyiladigan  joyla-rini  tekshirdilar, 
Taymir  yarim  orolini  aylanib  o’tdilar.  XVI  asrning  oxirlaridayoq  yangi  yerlarni 
qidiruvchi  rus  sayyohlari  Tinch  okeanning  sohillariga  yetib  borishgan,  deb  taxmin 
qilish  mumkin.  XVII  asrning  30-yillarida  Ivan  Moskvitin  boshchiligidagi 
krasnoyarsklik  kazaklarning  bir  guruhi  Lena  daryosining  so’l  irmog`i  -Aldan 
daryosi  bo’ylab  yurib  bordilar,  tog`lardan  oshib  o’tib  Oxota  dengiziga  chiqdilar. 
40-  yillarda  YAngi  yerlar  qidiruvchi  sayyohlardan  Poyarkov  bilzn  Xabarov  Quyi 
Amurni  tekshirib, birinchi  marta ana shu daryoning kartasini  tuzdilar. 
 
1648  yilda  sibirlik  kazak  Semyon  Dejnev  tomonidan  (1605-1672)  Uzoq 
SHarqning  eng  chekkasidagi  (uning  nomiga  qo’yilgan)  burunning  hamda  Osiyo 
qit’asini  Amerikadan  ajratib  turuvchi  Bering  qo’ltig`ining  kashf  qilinishi  Uzoq 
SHarqdagi  eng  yirik  geografik  kashfiyot  bo’ldi.  Rossiya  harbiy  xizmatining 
kapitani  Bering  bu  qo’ltiqni  yangitdan  tekshirib  chiqishidan  80  yil  ilgari  Dejnev 
kashf qilgan  edi. 

Download 0,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   108




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish