Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги якубов Кутфидин Аслиевич, Мирзаев Абдиалим Боймуродович,Бўриев

7.3.Насос агрегатлари ва ёрдамчи механизмларга хизмат кўрсатиш 
Насос станция агрегатлари ва ускуналарини ишлатишда 1-бобда 
келтирилган барча умумий ташкилий талаблар бажарилиши лозим. Ҳамма 
ускуналардан фойдаланиш ишлари бош мухандис тасдиқлаган йўриқномалар 
асосида амалга оширилади. Насос агрегатлари ва ёрдамчи ускуналарнинг
ёнларига оқ ранг билан рақамланади ва металл тахтачага ишлаб чиқарган 
корхона, тартиб рақами ва асосий тавсифлари кўрсатилган бўлиши керак. 
Марказдан қочма насослар ишга туширилгандан кейин ҳар 2 йилда синовдан 
ўтказилади ва уларнинг ишчи тавсифларига аниқлик киритилади. Агар насослар 

---

188 
кетма-кет ва ёнма-ён тартибда ишласа, уларнинг синови ҳам шу тартибда олиб 
борилади ва қўшма, натижавий тавсифига аниқлик киритилиши зарур. 
Насос 
агрегатлари, 
коммуникациялар, 
улардаги 
арматураларнинг 
жойлашуви, ускуналарнинг электр таъминоти тасвирлари станциянинг кўринарли 
жойларида деворга осилиб қўйилади. Насослардан ва уларга уланган қувурлардан 
ҳаво ва газларни чиқариб юбориш мосламалари бўлиши керак. Сув қабул қилиш 
қудуғидан биринчи босқич насос станциясининг сўриш қувурида қабул клапанлари 
фақат диаметри 250 мм гача бўлганда ишлатилади. Қолган ҳолларда сўриш 
қувурининг учи очиқ воронка билан тугайди. Канализация насослари сўриш 
қувурида қабул клапани умуман ўрнатилмайди. 
Агар бир неча насослар умумий сўриш қувурига эга бўлса унда ҳар бир 
насоснинг кириш қисмига зулфин ўрнатилади. Қувур ичидаги босимга боғлиқ 
ҳолда, насосга кириш ва чиқиш қувурларида, насосдан камида икки диаметр 
масофада ўлчов–асбобоблари: вакууметр, манометрлар ёки мановакуумметр 
ўрнатилиши лозим. Насосларнинг босимли қувурида тескари клапан ва зулфин 
ўрнатилади. Оқоваларни узатиш насос станциялари 0,3 МПа гача босим остида 
ишлайдиган қувурларига тескари клапан ўрнатилмайди.