Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

5.Ishlab chiqarish tannarxiga qo‘shiladigan boshqa xarajatlar hisobi 
 
«Xarajatlar tarkibi to‘g‘risidagi Nizom»ga muvofiq keyingi xarajat elementi bo‘lmish «Ishlab 
chiq,arish xarakteridagi asosiy fondlar va nomoddiy aktivlar amortizatsiyasi»ga quyidagilar kiradi: 
1.
Belgilangan me’yorga ko‘ra asosiy ishlab chiqarish fondlari balans qiymati asosida 
hisoblangan to‘la tiklash bo‘yicha amortizatsiya ajratmasi summasi. Bunga amaldagi qonunga muvofiq 
hisoblangan tezlashtirilgan amortizatsiya ham qo‘shiladi. 
2.
Uzoq muddatga asosiy vositalarni ijaraga olgan korxona, o‘ziga qarashli asosiy 
fondlar va ijaraga olingan asosiy fondlar bo‘yicha to‘la tiklash yuzasidan amortizatsiya aj- 
ratmasini 
«Asosiy 
fondlar 
amortizatsiyasi» 
elementida 
aks 
ettiradi. 
Bunday 
x ollarda, 

---

189 
ijara bergan korxona ijaraga berilgan asosiy vositalar bo ‘yicha amortizatsiya hisob- 
lamaydi. 
3.Ishlab 
chiqarish xarakteridagi nomoddiy aktivlar bo‘yicha eskirish xar oyda 
ularning dastlabki muddati bo‘yicha hisoblangan eskirish miqdorida tannarxga qo‘shiladi. 
Ishlab chiqarish xarakteridagi boshqa xarajatlarga «Xarajatlar tarkibi to‘g‘risidagi Nizom»ga 
muvofiq quyidagilar kiradi: 
1.
Ishlab chiqarish jarayoniga xizmat qilish bo‘yicha xarajatlar. 
2.
Ishlab chiqarish jarayoniga taalluqli xizmat safari xarajatlari. 
3. Ishlab chiqarishda band bo‘lgan ishchilar va ishlab chiqarish aktivlarining 
majburiy sug‘urtasi bo‘yicha xarajatlar. 
4. Brak hisobiga nobudgarchiliklar. 
5. Kafolatlangan ta’mirlash va (mahsulotga kafolatlangan xizmat muddati
belgilangan holda) kafolatlangan xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq xarajatlar. 
6. Ichki ishlab chiqarish sabablariga ko‘ra bo‘sh kolingan vaqt bo‘yicha nobudgarchilik 
7.
Ishlab chiqarishdagi xolatlar yuzasidan mehnat krbiliyatini yo‘qotganligi uchun 
to‘lanadigan nafaqa. 
8.
Ishlab chiqarish jarayonida to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishtirok etadigan xodimlar sog‘ligini 
muhofaza qilish va dam olishini tashkil qilish bo‘yicha chora -tadbirlar bilan bog‘liq 
xarajatlar. 
9.
Tannarxga qo‘shiladigan va belgilangan tartibda hisoblanadigan byudjetga majbu- 
riy to‘lovlar, soliqlar, byudjetdan tashkdri maxsus fondlarga ajratmalar. 
Shunday kilib, ishlab chiqarish bilan bog‘liq hamma xarajatlar mahsulot tannarxiga qo‘shiladi, bu 
o‘z navbatida buxgalteriya hisobining asosiy vazifasi bajarilishini ta’minlaydi.