Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Qoldikli kamayish usulida amortizatsiya hisoblash jadvali (ming so‘m) 
Yillar 
Balans 
qiymati 
(ming 
so‘mda) 
Iillik 
amortizatsiya 
summasi 
Jamgarilgan 
amortizatsiya 
Qoldiq qiymati 
1 -yil 
5000 
(40%*5000)=2000 
20000 
30000 
2-yil 
5000 
(40%*3000)=1200 
32000 
18000 
3-yil 
5000 
(40%*1800)=720 
39200 
10800 
4-yil 
5000 
(40%*10800)=4320 
43520 
6480 
5-yil 
5000 
4480 
48000 
2000 
 
Kumulyativ usulda amortizatsiya hisoblashish. 
Kumulyativ usul (yillar yigi usuli)da har 
yilgi amortizatsiya me’yori amortizatsiya muddati yakuniga kadar kolgan a» tizatsiyalanayotgan 
qiymatning bo‘lagi sifatida belgilanadi. Bo‘lak amortizatsiya hisobot tugagunicha kolgan to‘liq yillar
yigindisini amortizatsiya muddatini belgilaydi: yillarning tartib soniga bulib aniqlanadi. 5 yil 
foydalanish muddatiga mo‘ljal asosiy vositalar uchun yillik raqamlar yigindisi quyidagicha bo‘ladi 
5+4+3+2+1=15 yil. (ming so‘m hisobida) 
Kumulyativ usuld amortizatsiya hisoblash jadvali 
 
 
 
Yillar
Balans qiymati
Iillik 
amortizatsiya 
summasi
Jamgarilgan 
amortizatsiya
qoldik 
kiymati
1-yil 
5000 
(5/15*4800)=1600 
1600 
3400 
2-yil 
5000 
(4/15*4800)=1280 
2880 
2120 
3-yil 
5000 
(3/15*4800)=9600 
3840 
1160 
4-yil 
5000 
(2/15*4800)=6400 
4480 
5200 
5-yil 
5000 
(1/15*4800)=3200 
4800 
200 
Jadvallardan kurinib turibdiki, amortizatsiya hisoblashishning oxirgi ikki 
usu.i 
asosiy 
vositalardan foydalanish muddatining boshida hisoblangan amortizatsiya ajratmalari obyekt xizmat 
muddatining oxirida hisoblangan amortizatsiya qiymatidan or bo‘ladi Ushbu usullar ishlab 
chiqarishga taallukli asosiy vositalarni hisoblashish uchun qo‘llaniladi, chunki mazkur vositalardan 
foydalanishning birinchi yillarida samaraletfoydalaniladi va ta’mirlashga harajatlar unchalik ko‘p 
bulmaydi. Keyingi 
yilda 
amortizatsiya harajatlari kamayadi, ta’mirlash harajatlari esa odatda oshib 
boradi. Asosiy vositalar bo‘yicha amortizatsiya ajratmalari ular hisoblab utkazilgan hisobot davgri
buxgalteriya hisobi va hisobotida aks ettiriladi. Asosiy vositalarning ayrim obyekt bo‘yicha ajratmalar 
tegishli summalarni jamgarish yuli bilan yoki obyektlarga dastlabki qiymatini kamaytirish yuli
buxgalteriya hisobida aks ettiriladi. 
Asosiy vositalarning eskirishini hisobga olish uchun hisobvaraqlar rejasg quyidagi 
hisobvaraqlar ochilgan:
0211-«Erni obodonlashtirishning eskirishi»; 
0212-«Moliyaviy lizing shartnomasi bo‘yicha olinib o‘zlashtirilgan asosiy vositalarkie eskirishi»; 
0220-«Binolar, inshootlar va o‘zatuvchi moslamalarning eskirishi»;
0230-«Mashina va jihozlarning eskirishi»;

---

150 
0240-«Mebel va ofis jihozlarining eskirishi»;
0250-«Kompyuter jihozlari va hisoblashish texnikasining eskirishi»;
0260-«Transport vositalarining eskirishi»; 
0270-«Ish hayvonlarining eskirishi»;
0280-«Ko‘p yillik ekinlarning eskirishi»; 
0290-«Boshqa asosiy vositalarning eskirishi»; 
0299-«Moliyalanadigan lizing shartnomasi bo‘yicha olingan asosiy vositalarni eskirishi». 
Ushbu hisobvaraqlarning kreditida asosiy vositalarga hisoblangan va xissa lanayotgan eskirish 
summalari ko‘rsatiladi. hisobvaraqlarning debetida asosiy vosita:-hisobdan chiqarish paytida unga 
hisoblangan eskirish summasining hisobdan chiqarilki aks ettiriladi. Asosiy vositalarga eskirish 
hisoblanganida, eskirish summala: harajatlarga o‘tkaziladi. 
Eskirish summasi ishlab chiqarish harajatlariga o‘tkazilganida quyidagicha yozuv
D-t Ishlab chiqarish harajatlari hisobvaraqlari
K-t Asosiy vositalar eskirishini hisobga oluvchi hisobvaraqlar. 
Agar da eskirish davr harajatlariga o‘tkazilsa quyidagicha yozuv qilinadi:
D-t 9420-«Ma’muriy-boshqaruv harajatlar» 
K-T Asosiy vositalar eskirishini hisobga oluvchi hisobvaraqlar.