O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

 

---

32 
2-MAVZU. RESURSLARNI REJALASHTIRISH VA MEHNAT 
RESURSLARI BOZORI TENDENTSIYALARI. 
Reja: 
2.1. Mehnat resurslarini rejalashtirish 
2.2. Mehnat resurslari bozori nazariyasi va tendensiyalari 
2.3. Mehnat bozorining rivojlanish kontseptsiyasi va qoidalari 
2.4. Mehnat bozori strukturasi, mohiyati va zamonaviy mehnat 
bozorining xususiyatlari
Kadrlarni 
rejalashtirishning 
asosiy 
maqsadi 
firmaa 
yoki 
kompaniyani zarur bo‗lgan ishchi kuchi bilan ta‘minlash va uning 
xarajatlarini belgilashdan iborat.
Mehnat bozoridagi holat ko‗p jihatdan quyidagilarga bog‗liq: 

aholi soni, yoshi, jinsi salmog‗idagi o‗zgarishlarga; 

tarmoq va hududiy bandlikdagi o‗zgarishlarga; 

qo‗shimcha ishchi kuchini yollash darajasiga; 

ishlab chiqarish hajmi, tarkibi va o‗sish sur‘atiga; 

mehnat resurslarini boshqarish usuliga. 
Kadrlarni rejalashtirish kadrlar siyosatining muhim elementi 
bo‗lib, uning vazifalari, strategiyasi, maqsadlarini belgilashda, kerakli 
tadbirlar orqali ularning bajarilishida yordam beradi.Shuning uchun, 
kadrlarni 
rejalashtirish 
rejalashtirishning 
umumiy 
jarayoniga 
integratsiyalashgan bo‗lishi lozim.Kadrlarni rejalashtirish uchta ketma-
ket bosqichni qamrab oladi: 
1.Axborot bosqichi.
2.Kadrlar bo‗yicha loyihalar ishlab chiqish bosqichi.
3.Qaror qabul qilish bosqichi,
Mehnat sohasi
- jamiyat iqtisodiy va ijtimoiy hayotining muhim 
va ko‗p jabhali sohasidir. U ishchi kuchi bozorini ham, mehnat 
resurslaridan ijtimoiy ishlab chiqarishda bevosita foydalanishni ham 
qamrab oladi.
Shu bilan bir vaqtda, 
mehnat
– bu hamisha faoliyat, jismoniy va 
asab quvvatini sarflashdir. Bunday sarflar jumlasiga quyidagilarni 
kiritish mumkin:
a) mehnat qilish jarayonida inson organizmining toliqishi, 
qarishiga olib keladigan jismoniy harakatlar;
b) ishni bajarishda diqqat-e‘tiborni sarflash bilan bog‗liq 
psixologik, aqliy faoliyat;
c) mehnat jarayoniga «kirish», «qo‗shilish», uni davom ettirish va 

---

33 
tamomlash uchun iroda zarur.