Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

 ْنا
 ُظ ُر
 ِإ او
 َل
 َم ى
 ْن 
 ُه َا
ََ
 ْس َف
 َل 
 ِم ْن
 ُء
 ْم 
 َو َلا
ِإ َل
 َم ى
 ْن 
 ُه َا
َدف
 ْا َه
 ُء
 ْم 
 َف َِ َّن
 ُأ ََ
 ُْ
 ََ ُز
ََ
 ْن 
 َلا 
 َدر ْز
 َْ ُز
 ِن او
 ْع ََ
 َة 
 ِللها
َع
 َل ْي
 ُء
 ْم 
َر َو
ُها 
ّْػتلا
ْر ِم
ِذ
ُّي
َو ْبا
ُن 
َم
َجا
ْو َو
َأ
َْح
ُد 
َو ْبا
ُن 
ِح 
َّبا
َف 
َو ْلا َػب
ْػي َه
ِق
ُّي 
َو َس
َن ُد
ُه 
َص
ِح
ٌحي
.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади:
“Ўзингиздан юқоридагиларга эмас, пастдагиларга қаранг. Зеро, бу Аллоҳ сизларга берган 
неъматларини кам санамаслигингиз учун муносиброқдир”
(Термизий, Ибн Можа, Аҳмад, Ибн Ҳиббон, 
Байҳақий ривояти. Ҳадис санади саҳиҳ). 
Маълумки, Аллоҳ таоло кимнингдир ризқини кенг, бошқасиники тор қилади. Инсонлар бойлик, 
мартаба, обрўъ-эътибор, насл-насабда бир-биридан фарқланади. Мана шу фарқ сабаб улар орасида ҳасад, 
кибр, ғурур, қисматдан нолиш каби нохуш ҳолатлар келиб чиқади. Юқоридаги ҳадисга амал қилинса, инсон 
қалби хотиржам бўлади. Масалан, сиз жуда бадавлат одамни кўрдингиз. Унинг данғиллама иморати, 
сердаромад касб-кори, қимматбаҳо улови, қўша-қўша фарзандлари бор, эл ичида ҳурмат-эътибори баланд. 
Беихтиѐр унга ҳавас қиласиз, ўзингизга берилган неъматларни паст санай бошлайсиз, “Уники олдида менга 
берилгани нима бўпти!.. Аллоҳ мени бу тарафдан қисиб қўйган!..” дейсиз. Иблис васваса қилишни 
бошлайди, ичингизда бир нарса ғалаѐн қилади, тинимсиз ишлаб, ҳалиги одамдек яшашни, шоҳона турмуш 
кечиришни орзулайсиз. Бу ўйлар сизни ғам-ташвишга ботиради, тинчингизни бузади, оромингизни 
ўғрилайди. Хуллас, юқорига қараб, ўзидаги нарсаларни кам деб билиш мана шунақа оқибатларга олиб 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

58 
келади. Агар сиз ўзингиздан пастдагиларга: сиздан ночорроқ, хунукроқ, қийинроқ шароитда яшаѐтган 
одамларга қарасангиз, сизга жуда кўп неъмат берилганини сезасиз. Уларнинг олдида сиздаги нарсалар кўп 
туюлади. Ҳақиқатан ҳам шундай. Фақат буни билиш учун юқори дорга осилиш эмас, ўзидан пастдагиларга 
ибрат назари билан қараш зарур. 
َع ْن
َأ
ِبِ
ُى َ
ر ْػة َر َة
ُوْنَع ُللها َيِضَر
َع
ْن 
َر ُس
ِؿو
ِللها
َص َّل
ُللها ى
َع َل
ْي ِو 
َو َس
َّل َم
َق
َؿا
: