O’quv uslubiy majmua

O’quv uslubiy majmua
 
 
 
 
 
 
 
 
Sohada AKT
 
185 
faqat ko’p sonli jarayonlarning (bir necha uchastkada, xo’jaliklarda sodir bo’lgan 
jarayonlarning) o’rtachasi bo’yicha aniqlanadi. 
Natijaviy belgining o’rtacha darajasi (U
X
) bilan omil(x) o’rtasidagi 
korrelyasion bog’lanishni ifodalaydigan regressiyaning chiziqli tenglamasi 
quyidagicha aniqlanadi: 
= a + bx, 
Natija bilan omil orasidagi bog’liqlik bevosita bo’lganda, ushbu
tenglamadan foydalanib, tahlilni amalga oshirish mumkin. 
Bunda,
- natijaning o’rtacha miqdori (o’rtacha hosildorlik darajasi); 
x – har bir omilli ko’rsatkichning darajasi (tuproqning bali); 
a va b
-
tenglamaning parametrlari; 
a- x nolga teng bo’lganda hosildorlik darajasi a-ga yani natijaviy
ko’rsatkichga teng bo’lishligini bildiradi; 
b – x bir birlikka o’zgarganda u o’rta qanchaga o’zgarishini ifodalovchi 
koeffisiyent(b- regressiya tenglamasining koefisiyenti). 
Nomalum parametrlar qiymatini (a,b) aniqlashda eng kichik kvadratlar 
usulidan fo’ydalaniladi.. Bunda quyidagi formulalarda foydalaniladi:
∑x - omil belgi qiymatlarining jami summasi.,
∑ - omil belgi qiymatlari kvadratlarining jami summasi., 
∑u - natijaviy belgi qiymatlarining jami summasi., 
∑ux- omil belgi bilan natijaviy belgi qiymatlari ko’paytmasining jami 
summasi
Quyida jadvalda keltirilgan malumotlar asosida yuqoridagi 
tenglamalarning a va b parametrlarini aniqlash usulini ko’rib chiqamiz. 
Nomalum a va b koefisiyentlarni aniqlaymiz. Buning uchun har bir 
tenglama qiymatlarini a oldidagi koefisiyentga bo’lib,quyidagi natijaga ega 
bo’lamiz. 
22.5
b 
23.5
 
Ikkinchi tenglamadan birinchi tenglama ni ayirib, b parametr qiymati aniqlanadi: 
1.0