|
Jismoniy
va
ma’naviy
rivojlangan avlodni shakillantirish yuzasidan amalga
oshirilayotgan
ishlarni
kuchaytirish
va
ularning
samaradorligini oshirish uchun a
holining reproduktiv
salomatligini
yahshilash
bo’yicha
2009-2013
yillarga
mo’ljallangan Davlat dasturining 3-bo’lim 20-bandi ijrosini
ta’minlashning bosh shiori "Sog’lom ona – sog’lom bola"
maqsadini yuzaga chiqarish, deb belgilangan. Darhaqiqat,
sog’lom onadan sog’lom farzand dunyoga keladi. Ushbu shior
ostida o’tgan yillarda qator vazifalar bajarildi, bugungi kunda
ham muayyan ishlar amalga oshirilmoqda. Biz sentabr oyida
shahar Oila marosimlari markazi bilan hamkorlikda "Jar" sport-
sog’lomlashtirish markazida o’tkazilgan yosh oila quruvchilar
dorulfununining
9-o’quv
seminarida mazkur sohadagi
islohotlarni yoshlarga singdirishga harakat qildik. Bundan
tashqari, "Navroz" nikoh uyida FHDYO, tuman hotin-qizlar
qo’mitalari, sog’liqni saqlash, halq ta’limi bo’limi hodimlari,
shahar va tuman imom-hatiblari, otinoyilar ishtirokida
mashg’ulotlar, suhbatlar o’tkazdik. Bunday tadbirlarning hozir
mahallalarda ham olib borilayotgani e’tiborga loyiq. CHunki
aholi ongida tibbiy madaniyatni shakllantirish, oilada sog’lom
muhitni qaror toptirishda mahallaning ahamiyati katta. Oila
salomatligini asrash, jismoniy va ma’naviy barkamol yoshlarni
tarbiyalash, ularni har tomonlama qo’llab-quvvatlash masalalari
birinchi galda mahallada ijobiy samara berishi, shubhasiz.Oilada
tibbiy madaniyatni oshirish, avvalo, har bir oila boshliqlari
zimmasidagi mas’uliyatdir. Buning uchun nimalarga e’tibor
qaratmoq lozim?O’tkazilgan chora-tadbirlar natijasida joriy
yilning 8 oyi davomida Toshkent shahrida 490 ming nafarga
yaqin tug’ish yoshidagi ayol tibbiy ko’rikdan o’tkazildi.
Shundan ekstragenital kasalliklar aniqlanganlar soni 284734
nafarni tashkil qilgan bo’lsa, ayni kunda ulardan 267 ming
nafari
sog’lomlashtirilmoqda.Bugungi
kunda
shahrimiz
aholisining 1 mln. 104 ming 922 nafarini ayollar tashkil
qiladi.Ulardan 500 ming nafarga yaqini fertil yoshida. Bugungi
kunda tug’ish yoshidagi ayollardan 85 ming nafarida
kontratseptsiya vositalariga ehtiyoj borligi aniqlangan. Budjet,
homiylar va horijiy grantlar hisobidan ayollarimizga ushbu
vositalarni etkazib berish choralari ko’rilmoqda. Bundan
tashqari, monitoring jarayonida ayollarimizga homiladorlikdan
asrovchi vositalar qo’yilgan-qo’yilmagani haqidagi ahborotlar
ham nazoratga olingan. Har oyning yigirmanchi sanasida
tumanlardan jamlangan ushbu ahborotlar yig’ilib, monitoring
qilinib, mahsus jamoatchilik komissiyasiga topshiriladi. Kim bir
yilda ikki marta tug’ayapti, kim beshinchi farzandini dunyoga
keltirdi – bularning barchasi hisobga olinmoqda.Ommaviy
ahborot vositalari bilan birgalikda Toshkent shahar hotin-qizlar
qo’mitasi va barcha quyi tashkilotlar ishtirokida shu kungacha
45 mingga yaqin tadbir o’tkazildi. SHundan 30866 tasi suhbat,
8601 ta ma’ruza, 5107 ta savol-javob kechalari, 74 ta
teleko’rsatuv, 73 ta radioeshittirish orqali aholiga sog’lom
turmush tarzi targ’ibot-tashviqot qilindi. O’ylaymizki, bu
tadbirlar kelajak avlodning jismonan sog’lom, tibbiy madaniyati
yuksak bo’lib ulg’ayishiga zamin yaratadi. (bundan rahit, temir
tanqisligi kamqonligi kelib chiqadi). Bundan tashqari,
oshqozon-ichak tizimining shilliq pardasining o’tkazuvchanligi
qon oqimiga ovqat allergenlarining oson o’tishiga sabab bo’ladi
va allergiyalar (allergodermatozlar) rivojlanadi. 2-3 oylik bola
passiv immunitetdan mahrum bo’ladi, oksil tanachalar hosil
bo’lishining shakllanishi esa sekin o’tadi, shuning uchun
chaqaloq yoshidagi bolalarning kasallanishi ancha yuqori
bo’ladi.
Nafas
olish
a’zolarining
anatomik-fiziologik
hususiyatlari ko’pincha o’tkir respirator virus yuqishining
asoratlariga
sabab
bo’ladi
(otitlar,
bronhiolitlar
va
pnevmoniyalar), ularning o’tishi ancha og’ir bo’lishi mumkin.
SHuning uchun bolalarni uyda individual tarbiyalash hamda
chiniqtirishning vositalari va uslublaridan foydalanish lozim
bo’ladi: uqalash, gimnastika, har kuni cho’milish, suzishga
o’rgatish, shuningdek o’z vaqtida profilaktik vaktsinatsiya
o’tkazilishi lozim. Bir
Do'stlaringiz bilan baham: |
