O‚zr konst o‚rganish 3826. qxd

8-§. VATANNI HIMOYA QILISH VA HARBIY
XIZMATNI O‘TASH BURCHLARI
O‘zbekiston Respublikasini himoya qilish har bir
fuqaroning Konstitutsiyada belgilangan asosiy bu 
r -
chidir. O‘zbekiston Respublikasini o‘zining Vatani
deb hisoblagan har bir inson uni himoya qilishi niho -
yatda zarur va muqaddas tabiiy talabdir. Mazkur
burchning mazmuni:
birinchidan,
O‘zbekiston Respublikasi mustaqilli 
-
gini himoya qilish;
ikkinchidan,
O‘zbekiston Respublikasini hududiy
yax litligini himoya qilish;
uchinchidan,
respublikaning barcha sohalar
bo‘yicha manfaatlarini himoya qilish;
to‘rtinchidan,
O‘zbekiston aholisining tinch va
osoyishta, xavfsiz va farovon hayot kechirishi uchun
zarur bo‘lgan siyosiy, iqtisodiy, huquqiy, madaniy,
harbiy tadbirlarida faol qatnashish kabi talablarni o‘z
ichiga oladi. 
Vatanni himoya qilishdan maqsad O‘zbekiston
Respublikasiga qarshi chetdan qilinadigan hujumning
oldini olish va har qanday tajovuz qilingan sharoitda
qurolli kuchlar yordamida himoya qilishni amalga
oshirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishdir.
ò
Erkin fikr bildiring
96

---

Vatanni himoya qilish burchining mazmun va mohi -
yati O‘zbekiston Respub 
likasining Konstitutsiyasi va
unga asoslanib qabul qilingan «Mudofaa to‘g‘risida»gi
qonundan kelib chiqadi. «Mudofaa to‘g‘risida»gi
qonun:
— O‘zbekiston Respublikasi mudofaasi asoslarini;
— mudofaani tashkil etish qoidalarini;
— mudofaa to‘g‘risidagi qonunlarni;
— mudofaa bo‘yicha Oliy Majlis vakolatlarini;
— mudofaa bo‘yicha Prezident vakolatlarini;
— mudofaa bo‘yicha Vazirlik va idoralarning vako-
latlarini;
— mahalliy hokimiyat va ijroiya organlarining
vakolatlarini;
— Qurolli Kuchlar haqidagi qoidalarni;
— urush holati;
— harbiy holat;
— safarbarlik;
— hududiy mudofaa;
— fuqaro va mansabdor shaxslarning mudofaa
to‘g‘risidagi qonunlarni bajarmaganlik uchun javob-
garlik tartiblarini belgilab beradi.
Fuqarolarning bu asosiy burchi boshqa davlatlar 
-
ning doimiy yoki vaqtincha O‘zbekistonda yashab tur-
gan fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan insonlarga
taalluqli emas. Chunki ular O‘zbekiston Respub 
-
likasida harbiy xizmatga yoki harbiy tayyorgarlikka
jalb qilinmaydi
Vatanni himoya qilish burchini bajarmaslik O‘z -
bekiston qonunlariga muvofiq yuridik javobgarlikka
asos bo‘ladi. O‘zR Jinoyat kodek sining 157-moddasi-
da Vatanga xoinlik qilish, 158-moddasida O‘zR Pre -
ziden tiga tajovuz qilish, 159-moddasida O‘zbekiston
Respub likasining Konstitutsiyaviy tuzumiga tajovuz
qilish, 161-moddasida qo‘poruvchilik, 162-moddasida
davlat sirlarini oshkor qilish O‘zbekiston davlatiga
qarshi qaratilgan og‘ir jinoyatlar ekanligi belgilangan.
4—Konstitutsiyani o‘rganish
97

---

Harbiy xizmatni o‘tash har
bir O‘zbekiston fuqarosi ning
mu qad das burchidir. Bu
burchning mazmuni «Umu 
miy harbiy majburiyat va
harbiy xizmat to‘g‘risida»gi, hamda «Muqobil xizmat
to‘g‘risida»gi O‘zbe kiston qonunlarida aniq belgilan-
gan.