Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti dif 310-20 guruh talabasi

kabi ishlab chiqaruvchilar kamida 8 GB tizimda ishlaydigan tezkor 
xotirali qurilmalarni taklif qilmoqdalar. 
Noutbuklarda 2 GB.dan 16 GB.gacha tezkor xotira bo‘ladi, ba’zida 32 
gigabaytli noutbuklar ham uchraydi. Operativ xotirasi 8 gigabaytdan 
yuqori noutbuklar faqatgina videolar bilan ishlaydigan yoki o‘ta 
zamonaviy o‘yinlarni o‘ynaydiganlar uchungina kerak bo‘ladi. Xotirasi 4 
gigabaytdan past noutbuklarni esa hech kimga tavsiya qilmaymiz. Eng 
yaxshi variant 4 GB operativ xotiraga ega noutbuk hisoblanadi, lekin 
zamonaviy o‘yinlarni o‘ynash niyatida bo‘lsangiz, kamida 8 GB xotirali 
noutbukni tanlang. 

---

1990-2000 yillarda Photoshop ilovasini o‘rnatish uchun zarur RAM tizimi 
2MBdan 64MBgacha, ya’ni 10 yilda 32 barobarga o‘sgan bo‘lsa, keyingi 
10 yillikda, ya’ni 2016 yilga kelib bu dasturni kamida 16 GB tezkor 
xotiraga ega qurilmalarga o‘rnatish mumkin. 
 
Bugungi deyarli barcha dastur-ilovalar uchun 4 GB tezkor xotira hajmi 
kifoya qiladi. 16 GB tezkor xotira esa kelajak uchun juda qulay 
texnologiya. Bu video va audio tahriri uchun ayni muddao. 
 DDR3 yoki DDR4? 
Ayni vaqtda tezkor xotiraning DDR3 tizimlari ham sotilmoqda. Ammo 
uning keyingi avlodi – DDR4 tizimi ham allaqachon ommalashishga 
ulgurdi. Agar DDR3 tizimidan foydalanishni talab etadigan biror 
sababingiz bo‘lmasa, sizga birato‘la DDR4 xotira tizimiga ega qurilmani 
xarid qilishni tavsiya qilamiz. Undan keyingi o‘n yillikda bemalol 
foydalanishingiz mumkin. 
Kattaroq RAM tizimi video o‘yinlarni ham sifatli o‘ynash kafolatini 
bermaydi. RAM qurilma tarkibidagi boshqa tizimlardan kelib chiqib, 
ba’zida tizim faoliyatini oshiradi. 

---

Kompyuter sizga grafik tasvirlar, televideniye yoki film ko‘rish, o‘yin 
o‘ynash, CAD/CAM ilovalaridan foydalanish uchun kerak bo‘lsa, sizga 
katta hajmli RAM kerak. Xat, yozish, operatsion tizim ilovalaridan 
foydlanish, veb-saytlarga kirib turish uchun esa kichik hajm ham yetarli 
bo‘ladi. 
64 bit xotira hajmiga ega Windows 7 talqinini xotirasi 2 GB dan kam 
bo‘lgan tizimga o‘rnatib bo‘lmaydi. Bu 2 GB ma’lumot hajmi kamlik 
qiladi degani emas. Bu tizimda siz bir vaqtning o‘zida audio tinglab, 
internetdan foydalanib, Word hujjatlarni tahrir qila olmaysiz. 
Windows operatsion tizimi doimo yarim bo‘sh tezkor xotirani yoqtiradi. 
Shunda kerakli ilovalar zudlik bilan ochiladi. Aslida bu kabi operatsion 
tizimlarning muhim tarkibiy qismlari tezkor xotiraning ancha-muncha 
hududini egallab oladi. 
Agar siz zamonaviy qidiruv tizimlari orqali bir vaqtning o‘zida ko‘plab 
axborot manbaalarini izlab, aksariyat vaqtingizni internetda 
sahifalarning yuklanishi kutib o‘tkazishni istamasingz, unda kamida 4 
GB tezkor xotiraga muhtojsiz. 
Video, audio va foto tahrir, grafikaga boy o‘yinlar o‘ynash istagida 
bo‘lsangiz, 4 GB tizimidagi operativ xotira eng ma’quli. Ammo yuqori 
pikselli tasvir, 3D modelidagi tasvirlar tahriri uchun bu hajm kichkinalik 
qilish ham mumkin. 
Tezkor xotirani tanlash 
Windows Vista / Windows 7 32-bit uchun 2-4 GB, Windows Vista / 
Windows 7 64-bit uchun 6-16 GB, Windows 8 32-bit uchun 2-4 GB, 
Windows 8 64-bit uchun 6-16 GB, Ubuntu, Mint, yoki X-Server’li boshqa 
Linux 32-bit uchun 1-4 GB, Ubuntu, Mint, yoki X-Server’li boshqa Linux 
64-bit 4-16 GB hajmga ega tezkor xotira kerak. 

---

Tekor xotirani tanlashda uning chastota tezligini ham inobatga olish 
kerak. 1600 chastotali DDR3 yoki 2133 chastotali DDR4 tezkor xotira 
tizimlari bugungi ishlab chiqaruvchilarning “asosiy plata”lariga muvofiq 
keladi. 
Agar siz 800 MGS da ishlaydigan DDR2 operativ xotirasini 533 
chastotali plataga ulasangiz ham operativ xotira tezligi oshmaydi va 
533 chastotada ishlaydi.