Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

 
8.2-расм. Интернет тармоғидаги веб-хизмат мисолида клиент-сервер
архитектураси. 
 
8.3. Тармоқни операцион тизими 
 
Компьютернинг операцион тизими 
компьютер ресурсларини ( хотира, 
процессор, ташқи қурилма, файллар ва бошқалар) самарали бошқаришни
таъминловчи ўзаро боғланган дастурлар тизимини англатади, шунингдек 
фойдаланувчига Иловаларни ишлаб чиқиш ва компьютер қурилмасида 
ишлаш учун қулай интерфейсни таклиф килади.
Тармоқ ОТ
ҳақида
гапирилганда, биз бошқарилувчи ресурслар чегарасини бир компьютер 
чегарасидан кенгайтиришимиз керак.
Тармоқ операцион тизими
-фойдаланувчиларга ҳамда иловаларга 

---

79 
локал ресурсларни бошқаришдан ташқари тармоқдаги компьютерларнинг
аппарат ва ахборот ресурсларига қулай ҳамда самарали кириш имконини
беради.
Бугунги кунда барча операцион тизимлар тармоқлидир. 
Тармоқ ресурсларидан масофавий фойдаланиш таъминланади: 

Тармоқ хизматлари билан; 

Тармоқдан хабарларни юбориш воситасида (оддий вазиятда — тармоқ 
интерфейс карталари ва уларнинг драйверлари). 
Тармоқ хизмати ОТ орқали ёки икки қисм (клиент ва сервер) орқали, 
ёки улардан бири орқали амалга оширилади.Биринчи ҳолатда бир рангдаги 
(одноранговая) деб номланувчи операцион тизим, нафақат бошқа
компьютерлар ресурсларига мурожаат қилиш имконини билдиради, балки
бошқа компьютер фойдаланувчиларига ўз ресурсларидан фойдаланишга 
рухсат беради.Масалан, агар барча тармоқ компьютерларида файл 
хизматинингҳам клиент, ҳам сервери ўрнатилган бўлса, барча тармоқ 
фойдаланувчилари биргаликда бир-бирининг файлларини қўллаши мумкин.
Клиент ва сервер функцияларини мужассамлаштирувчи компьютерлар бир
рангли деб номланади. 
Тармоқ хизматининг клиент қисмини ўз ичига олган операцион
тизим
клиентлик 
дейилади.Клиентлик ОТтармоқнинг бошқа компьютерлари 
ресурсларига 
сўров 
билан 
мурожаат 
қилувчи 
компьютерларга
ўрнатилади.
Ишчи станциялар
деб номланувчи бундай компьютерларда
оддий фойдаланувчилар ишлайди. 
Одатда ишчи станциялар нисбатан оддий қурилмалар синфига
киради.
Операцион тизимнинг бошқа турига