Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

FeruzaXasanova (katta o‘qituvchi) 
1.
“Xitoy tili”
. O‘quv qo‘llanma. Toshkent 2009yil. Ushbu o‘quv qo‘llanma 
qo‘shimcha ravishda sharq tili sifatida xitoy tilini o‘rganayotgan talabalar uchun 
mo‘ljallangan. Qo‘llanmaning asosiy maqsadi talabalarning amaliy til 
ko‘nikmalarini 
rivojlantirishdir. 
Qo‘llanma 
materialni 
asta-sekin 
murakkablashtirish tamoyili bo‘yicha tuzilgan. Dastlabki o‘nta darsda fonetika 

---

86 
muntazam ravishda beriladi, ular ohanglarni, bosh harflarini, oxirini va 
intonatsiyasini mashq qilishga qaratilgan dialogik nutqni rivojlantirishga 
yo‘naltirilgan mashqlarni va aspekt mashqlarini muntazam ravishda 
birlashtiradi. Keyingi darslarda maqsadi integratsiyalashgan til ko‘nikmalarini 
rivojlantirishga hissa qo‘shadigan eng ko‘p ishlatiladigan tipik iboralar, 
almashtirish mashqlari berilgan. Har bir dars oxirida grammatik va leksik 
izohlar, shuningdek, ierogliflarni tezkor egallash uchun ieroglif kalitlari jadvali 
berilgan. Sinfdan tashqari o‘qish uchun rus tiliga tarjima qilingan matnlar 
beriladi, bu xitoy madaniyati va Xitoyning urf-odatlari bilan qiziquvchilar uchun 
foydali bo‘lishi mumkin. Har bir dars oxirida darsda ham, uy vazifasida ham 
foydalanish mumkin bo‘lgan mashqlar mavjud. O‘n birinchi darsdan boshlab, 
har uch darsdan keyin takrorlash uchun materiallar beriladi, unda matnlar, 
mashqlar va grammatik umumlashmalar yordamida yangi so‘zlar va grammatika 
o‘rnatiladi. 
2.
“Xitoy tili (iyeroglifika)”
. O‘quv qo‘llanma. Jami 188 betdan iborat. 2020 
yil qayta nashrdan chiqarish rejalashtirilgan. Mazkur o‘quv qo‘llanma 5120100 
– Filologiya va tillarni o‘qitish (xitoy tili) ta’lim yo‘nalishi bo‘yicha tahsil 
oluvchi talabalarga “Xitoy tili (iyeroglifika)” maxsus kursi uchun mo‘ljallangan. 
Qo‘llanmada Xitoy iyeroglifikasining yuzaga kelishi, taraqqiy etish bosqichlari, 
xitoy alifbosi, xitoy iyerogliflarini tasniflash va talqin etish, xitoy 
iyerogliflarining kalitlar tizimi haqida batafsil ma’lumot beriladi. O‘quv 
qo‘llanma lingvistika (xitoy tili) ta’lim mutaxassisligi bo‘-yicha tahsil oluvchi 
magistrantlar, xitoy tili bo‘yicha ilmiy tadqiqot olib borayotgan izlanuvchilar, 
xitoy tilini o‘rganuvchilar va xitoy tili bilan qiziquvchilarga ham qo‘shimcha 
manba sifatida yordam beradi.