K. Sh. Baltayeva, Sh. R. Aliyev

XVI. Nishonli antigenlar yoki antitelolar ishtirokidagi reaksiya.
Immunoferment va radioimmun usuldagi reaksiyalar, shuningdek, im-
munoflyuorestensiya reaksiyasi ana shunday reaksiyalar sirasiga kiradi. 
Bu usulning asosiy prinsipi shundan iboratki, unda o‗ziga hos belgilari 
(fermenti, radioaktib izotoplari yoki flyuroxromlari) bilan alohida ajralib 
turuvchi antigen va antitelo kon‘yugatlaridan foydalaniladi. Reaksiya 
jarayonida ular ana shu spetsifik xususiyatlariga ko‗ra aniqlanadi.
11. Amaliy qism. 
 Amaliy ish 4 qismdan iborat: 
a) Labaratoriya ishining nomi; 
b) Ishning maqsadi va ahamiyati;
d) Labaratoriya ishini daftarga qayd qilish; 
c) Labaratoriya ishini amalga oshirish tehnikasi. 
 1-laboratoriya ishi
a)
 
Kasal odam zardobi; 
b)
 
Immun diagnostik zardoblar. 
a) Zardob tayyorlash uchun kasal odam venasidan olingan qon 
sterillangan probirkaga solinadi. Probirka xona temperaturasida yoki 37º 
C issiqlikda 30 minut saqlanadi. Hosil bo‗lgan quyulgan qon yig‗indisi 
shisha cho‗p bilan olib tashlangach, zardob yahshiroq ajralib chiqishi 
uchun probirka 1 sutka davomida sovutgichda saqlanadi. So‗ngra probir-
kada hosil bo‗lgan zardob so‗rib olinadi va qonning o‗ziga xos 
elementlaridan tozalash uchun sentrifugalanadi; 
b) Immun diagnostik zardoblar tarkibida immunizatsiya qilishda 
ishlatilgan antigenlarga mos keladigan antitelolar mavjud bo‗ladi. 

---

223 
Odatda, bunday zardoblar ko‗pincha ular organizmga avvaldan muayyan 
antigen kiritilgan quyon yoki ot qonidan olinadi. Immunizatsiya qilishda 
jonsiz yoki tirik mikroorganizmlarning tortmasidan, anatoksinlar, 
hujayra va to‗qima ekstraktlari, eritrotsitlar va shu kabilardan antigen 
sifatida foydalaniladi.