Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

 
Elementlar tarkibini o‘rganish uslublari va vositalari 
turli 
materiallar va moddalarni kriminalistik ekspertiza qilishda ko‘p 
yillardan beri qo‘llanilib kelinmoqda. Bular jumlasiga, atom 
spektrometriyasining uslub va vositalarini, rentgenospektral uslublar va 
neytronning tahlilini kiritish mumkin. 
Elementlar tahlili transport vositalarining lak-bo‘yoqlarini, mato va 
tolalarni identifikatsiyalash, tuproq qoldiqlarini tadqiq etish uchun 
qo‘llaniladi. Tabiiy giyohlarning elementlar tarkibidan bunday o‘simlik 
giyohvand moddalarning qaysi mintaqada o‘stirganligi va uni etishtirish 
texnologiyasini aniqlash uchun foydalaniladi. Sintetik giyohvand 
moddalarni tadqiq etishda elementlar tarkibi bunday moddalarni 
E'tibor qiling! Emission-spektral tahlil - bu uslub mahsus asbob- 
spektrofotometr yordamida amalga oshiriladi. Bunday tahlil tufayli 
turli hil bo'yoqlar, avtomobillarning lak bo'yoqlarini, porohlarni, 
giyohvand moddalarni, moylarni, zaharli kimyoviy moddalar va 
boshqa shu kabilarni toifalash mumkin bo'ladi.

---

50 
tayyorlash texnologiyasini aniqlash imkonini beradi. Ayni vaqtda ular 
qaysi mintaqada ishlab chiqarilganligini ham taxmin qilish mumkin 
bo‘ladi. Elementlar tarkibi qimmatbaho toshlarni farqlash imkonini ham 
beradi. 
Atom spektrometriyasi hamda boshqa uslub va vositalar buyum asl 
ekanligi yoki uning qalbakiligini aniqlash imkonini beradi. Masalan, 
uning yordamida u yoki bu mahsulotning ishlab chiqarish 
texnologiyasining o‘zgargan vaqtini aniqlash mumkin. Elementlar 
tarkibini tahlil qilish vositalari va uslublari boshqa vosita va uslublar 
bilan birgalikda etil qo‘shilgan benzin va oziq-ovqat yog‘larining 
buzilganlik darajasini, oltin yoki oltin buyumlari bilan birga turgan 
matolardagi oltinning mikrozarralarini aniqlashda qo‘llaniladi. 
Poroxlarning 
elementlari 
tahlili 
ularni 
o‘qotar qurollarni 
qo‘llaganlik bilan bog‘liq jinoyatlar to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha 
tabaqalashtirish imkonini beradi. O‘q tekkan teshik atrofida qolgan 
odam to‘qimalari yoki terisining tahlili nafaqat o‘q uzilgan masofani, 
balki qurolning turi, kalibrini ham aniqlash imkonini beradi.