Ta’limda raqamli texnologiyalar. Darslik. T. E. Delov, G. T

Matritsali printerlar
— nuqta matritsali printerlarning ishlash mexanizmi 
1964 yilda Yaponiyada ixtiro qilingan. Bu eng qadimgi printer hisoblanadi va 
zamonaviy dunyoda anchadan buyon ishlamay qolgan va inkjet va lazerli 
printerlarga o‘z o‘rnini bosgan. Nuqta matritsali printerlar juda yoqimsiz va baland 
ovoz chiqarib, hujjatni juda sekin bosib chiqarishdi. Chop etilayotgan hujjatning 
sifati past edi. 
Inkjet printerlar
- Inkjet printer- bu printerning bir turi. U bosma tezligi lazer 
printerga nisbatan past, lekin kulrang o‘lchamdagi tasvirlarga ega va nuqta matritsali 
printerga qaraganda yuqori tezlikka ega. [Vikipediya]

Inkjet printerlar bosib chiqarish texnologiyasi va siyoh turi bilan ajralib turadi. 
Inkjet siyoh suvda eriydigan, pigmentli va bo‘yoq sublimatsion siyohlarga bo‘linadi. 
Keling, ularni alohida ko‘rib chiqaylik 

• Suvda eriydigan siyoh, rasmlarni (fotosuratlar va vizitkalarni) yaltiroq yoki 
matli qog‘ozli qog‘ozga chop etish uchun ishlatiladi. 

• Tashqi makonda chop etish uchun ishlatiladigan pigmentli siyoh- 
reklamalar, plakatlar, bannerlar. Pigmentli siyoh suv bilan yuvilmaydi. 

• Bo‘yoqli sublimatsiya siyohi, matolarni oddiy o‘tkazishda bosib chiqarish 
uchun ishlatiladi.
Inkjet texnologiyasi, tasvir tomchilarining yo‘naltirilgan chiqishi orqali, 
masalan, qog‘ozda, muhitda hosil bo‘lishidan iborat. Inkjet printerda qog‘oz 
varag‘idagi kerakli joyga bo‘yoq (siyoh) chiqarib yuboradigan nozul deb ataladigan 
bosma boshi bor. Va shu tarzda harflar, so‘zlar va tasvir hosil bo‘ladi. 
Murakkab kartridjlarda saqlanadi. Murakkab tugaganda, kartridjni yangisiga 
almashtirish kerak. 

---

36 
Ultrium turli rangdagi siyohlarni o‘z ichiga olishi mumkinligi sababli, 
zamonaviy inkjet printerlar rangli bosma vazifasini nisbatan arzon narxda 
osonlikcha engishadi, bu ularning asosiy raqobatchilari- lazerli printerlardan 
ustunligi. Ko‘pgina zamonaviy modellar alohida siyoh va rangli siyoh lentalari 
yordamida rangli chop etishadi. Inkjet printerlarda har xil rangdagi tomchilarning 
o‘zaro joylashuvi tufayli deyarli to‘liq rangli gamutni olish mumkin. 
Inkjet bosib chiqarishning asosiy muammolari shundaki, ular namlikka sezgir. 
Hujjatni to‘liq quritib turish uchun biroz kutish kerak, agar bu bajarilmasa, vaqt 
o‘tishi bilan tasvir xiralashishi va bosma o‘chishi mumkin. 
Lazer printer
— oddiy qog‘ozga tez va sifatli matn va grafik bosmalarni tezda 
chiqarish imkonini beradigan eng keng tarqalgan printer turlaridan biri. Lazerli 
printerning ishlash printsipi nusxa ko‘chirish mashinalariga o‘xshaydi. Lazerli 
printerlarda tasvirning shakllanishi printerning fotosensitiv elementlarini lazer 
nurlari bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta'sir qilish (yoritish) natijasida yuzaga keladi. 
Lazer printerda bosilgan hujjatlar namlikka chidamli, xira bo‘lishga chidamli 
va ular o‘chirilmaydi. Bu tasvirning sifati juda yuqori.