Guruh talabasi nurmamatova munisaning

birlashmagan  to’zar;  Ko’rmaganni  ko’rgani  qursin;  O'qigan 

o'qdan o'zar, o'qimagan turtkidan shoshar. 

5.  Sifat bilan: Teng tengi bilan,tezak qopi bilan; Yaxshi bilib so’zlar, 

yomon tilib so’zlar; 

6.  Harakat  nomi  bilan:  Yemoqning  qusmog’i  bor;  Ilm  olish-igna 

bilan quduq qazish; 

7.  Ravish bilan: Ko'p so'zning ozi yaxshi, oz so'zning o'zi yaxshi; 

8.  Modal so'z bilan: Bor so'zlaydi, yo'q o'ylaydi; 

9.  Taqlid so'z bilan: Qars ikki qo'ldan chiqadi. 

Sodda  gaplar  egali  (shaxsli)  va  egasiz  (shaxssiz)  bo'lishi  mumkin. 

Egasi  mavjud  bo'lgan  gaplar  shaxsli  gaplardir.    (Masalan,  Biz  bugun 

Samarqandga  jo'naymiz),  egasi  mavjud  bo'lmagan    gaplar  esa  shaxssiz 

gaplardir.  (Masalan,  Bugun  Samarqandga  jo'naladi)  Birinchi  gapda  ega 

(biz) ishtirok etgan, ikkinchi gapda esa ega ishtirok  etmagan, kesimdan 

ifodalangan  ish-harakatning  kim  tomonidan    bajarilishi  ma'lum  emas. 

Xuddi  shu  kabi  maqollarda  ham  ega  ishtirok  etishi  yoki  etmasligi 

mumkin.  Masalan,  Qarg’a  qarg’aning  ko’zini  cho’qimaydi  maqolida 

ega  ishtirok  etgan.  Bu  yerda  ega  qarg’a  so’zi  bilan  ifodalangan.       

Oyni  etak  bilan  yopib  bo'lmaydi    maqolida  esa  ega  ishtirok  etmagan. 

Bunday gaplar shaxssiz gaplar deyiladi. 

Egasi yashiringan gaplar ikki turlidir:  

1. Egasi (shaxsi) ma'lum gaplar.  

2. Egasi (shaxsi) umumlashgan gaplar.  

---

Egasi  ma'lum  gaplarda  gapning  egasi  matndan,  nutq  sharoitidan, 

kesimning  shaxs-son  shakllaridan  ma'lum  bo'lib  turadi.  Bunday 

gaplarning kesimi, odatda, I va II shaxs shaklida bo'ladi.  

Egasi  umumlashgan  gaplarda  gapning  umumiy  mazmuni  barcha 

shaxslarga  aloqador  bo'ladi.  Bunday  gaplarning  kesimi  II  va  III  shaxs 

shakllarida  keladi:  Hurmat  qilsang  hurmat  ko'rasan.  Boshingga  qilich 

kelsa ham to'g'ri gapir (Maqol). Maqol va matallar, hikmatli so'zlar, odat 

tusiga  kirgan  rasm-rusumlarni  bayon  etuvchi  gaplarda  ega,  asosan, 

umumlashgan bo'ladi.