1 modul. GİMnastikanin’ rawajlaniw tariyxi joba Gimnastikanın’ payda bolıwı h’a’m rawajlanıwı Milliy gimnastika sistemaları

 

 Ulıwma rawajlandırıwshı shınıg’ıwlar mazmunı 

Gimnastikada ulıwma rawajlandırıwshı shınıg’ıwlar dep salamatlastırıw, dene 

sapaların ta’rbiyalaw, organizmnin’ funktsional xızmetin jaqsılaw maqsetinde, dene 

h’a’m  onın’  bo’limleri  menen  orınlanatug’ın  shug’ıllanıwshılar  ushın  qolaylı, 

texnikalıq jaqtan onsha qıyın bolmag’an a’piwayı h’a’reketlerge aytıladı. 

Ulıwma  rawajlandırıwshı  shınıg’ıwlardan  azang’ı  dene  ta’rbiyasında  (radio 

h’a’m  televidenie  arqalı  shınıg’ıwlar  ko’rsetiletug’ın  h’a’m  esittiriletug’ın  solar 

qatarına  kiredi),  tiykarg’ı,  ritmikalıq  h’a’m  ka’rxana  gimnastika  shınıg’ıwların 

o’tkergende  paydalanıladı.  Sporttın’  h’a’mme  tu’rlerinde  URSh  o’z  trenirovka 

quramına  ayaq,  qol  iyin  buwınların  jazıw  h’a’m  belgili  dene  qa’siyetlerin 

rawajlandırıw quralı sıpatında kiritiledi. 

Baslawshı  oqıtıwshı  ko’binshe  dene  ta’rbiya  h’a’m  ayaq-qol  shiyesin  jazıw 

shınıg’ıwları kompleksin du’ziwi h’a’m de bunı o’z oqıwshılarına u’yretiwi kerek 

boladı. Shınıg’ıwlar h’a’r tu’rli-tuman bolıwına qaramay, waqıt sınawınan o’tken 

h’a’m usı kompleksler ushın tiykar bola alatug’ın shınıg’ıwlar to’mendegiler: 

1.Tegislenip kerisiw. 

2.Qol menen aylanba h’a’m siltew h’a’reketlerin orınlaw. 

3.Otırıp-turıwlar. 

4.Gewdeni  aldıng’a,  arqag’a,  qaptal  ta’replerge  enkeytiriw  h’a’m  aylanba 

h’a’reketler. 

---

5.Bastı enkeytiriyaler h’a’m aylanba h’a’reketler. 

6.Jatıp qollarg’a tayang’an h’alda olardı bu’gip-jazıw. 

7.Otırg’an yaki jatqan ayaqlardı ko’teriw (yaki ayaqlardı bekkemlep gewdeni 

ko’teriw) 

8.Ayaqlardı aldıng’a, arqag’a, qaptal ta’replerge siltew.  

9.Sekiriwler (shapshıwlar). 

10. Ornında turıp ju’riw yaki juwırıw 

Ulıwmarawajlandırıwshı shınıg’ıwlarg’a u’yretiw: 

A’dette,  URSh  shug’ıllanıwshılar  ushın  bir  ma’rte  orınlang’anda  quramalı 

h’a’reket  tapsırmaları  bolıp  ko’rinbeydi,  u’yretiw  protsessinde  kompleksindegi 

shınıg’ıwlar ta’rtibin yadlap alıw za’ru’r boladı. Lekin sog’an qaramay, URSh dı 

o’zlestirip  alıwda  da’slepki  h’a’m  son’g’ı  h’alatlardag’ı  qa’teliklerdi  jog’altıwg’a 

ayırıqsha  itibar  beriw,  h’a’rekette  qatnaspaytug’ın  buwınlar  zorıg’ıwg’a  jol 

qoyılmaslıq lazım. 

URShdı  u’yretiwde  en’  na’tiyjeli  usıllar:  olardı  ulıwma  ta’rizde  h’a’m 

bo’limlerge  taqsimlap  u’yretiwdir.  Bunda  ko’rsetiw,  so’ylep  tu’sindiriw  h’a’m 

jollardı qollaw mu’mkin.