Дарслик тошкент – iqtisodiyot – 2019

“Маунтбэттена плани” – 
Иккинчи жаҳон урушидан сўнг ўз 
мустамлакачилик таъсирини сақлаб қолишга интилган инглиз босқинчилари 
Ҳиндистоннинг икки доминионига – Ҳиндистон иттифоқи ва Покистонга бўлиб 
юбориш тўғрисидаги режа бўлиб, бўлинишда асосан аҳолининг будда ва ислом 
(мусулмон) динига мансублигига кўпроқ эътибор берилган. Унда ҳудуднинг 
миллий ва хўжалик жиҳатдан бутунлиги мутлақо ҳисобга олинмади, мавжуд 
бўлган саноат корхоналарининг асосий қисми Ҳиндистон ҳудудида қолган 
бўлса, уларни хомашѐ билан таъминловчи районлари эса Покистон ҳудудида 
қолди. Бу эса, албатта икки мамлакатнинг сиѐсий ва ижтимоий-иқтисодий 
жиҳатдан ривожланишини ниҳоятда мураккаблаштириб юборишга олиб келган 
эди. Бироқ, Буюк Британия парламенти кўпчилик овоз билан ―Маунтбэттена 
плани‖ни қонун сифатида 1947 йилнинг 15 августида қабул қилиб, 
―Ҳиндистон‖ни мустақил давлат деб эълон қилди.
Махсус қарз олиш ҳуқуқи
— халқаро валюта фондининг махсус 
ҳисобларидаги кредит ѐзувлари кўринишидаги халқаро активлар (яъни захира 
ва тўлов воситалар) бўлиб, уларнинг миқдори ХВФга аъзо-мамлакатларнинг 
квоталарига мос келади.
Мағриб давлатлари бўйича иқтисодий ташкилот – 
бу ташкилот 1974 
йилда ташкил топган бўлиб Мағриб мамлакатлари (Жазоир, Ливия, Марокаш ва 
Тунис) бўйича умумиқтисодий консультатив комитет номи билан ҳам 
машҳурдир. 
Монетаризм
— бу назарияга кўра, давлат томонидан пул массасини 
ўсиш суръатлари барқарор ушлаб турилади (йилига 3-5% атрофида) Давлат 
харажатларини қисқартириш хусусий капитал учун бир иқтисодиѐтдан 
бошқасига эркин оқиб ўтиш имкониятларининг очади. Бу эса, ўз навбатида, 
мамлакатда янги иш жойларини яратиш ва аҳоли турмуш фаровонлигини 
ошириш имкониятинии беради.
Мониторинг (хўжалик)
— жами иқтисодий кўрсаткичларни кузатиш ва 
статистик ишлов бериш жараѐни.