Дарслик тошкент – iqtisodiyot – 2019

Консалтинг
— консалтинг фирма томонидан ҳар қандай истеъмолчига 
кенг кўламдаги маслаҳат хизматларини кўрсатиш. 
Концерн –
манфаатларнинг мос келиши асосида корхоналар 
умумлашуви, бирлашувининг ривожланган шакли. Концернга кирувчи 
корхоналар мустақил корхона ҳисоблангани билан ҳақиқатда ягона хўжалик 
раҳбарлигига бўйсунади. Концернда консорциумдан фарқли ўлароқ, ягона 
иқтисодий сиѐсат юргизиш, молиявий манбаларнинг бир қисмини тўплаш ва 
айрим бошқа вазифалар марказлаштирилади. 
Кредит карточкаси
— электрон банк тизимлари орқали товар ва 
хизматларни нақд пулсиз тўлаш инструменти. 
Кросс-курс
— икки хорижий валютани кесишувчи котировкаси, бунда 
валюталарнинг 
ҳеч 
бири 
курсни 
белгиловчи 
битимни 
имзолаган 
иштирокчининг миллий валютаси бўла олмайди.
Кўнгилли экспорт чеклашлари (КЭЧ)
— ташқи савдо ҳамкори 
томонидан иккинчи бири билан келишилган ҳолда экспорт операциялари 
ҳажмини чегаралаш. 
Лизинг
— машина, қурилмалар, технология ва кўчмас мулкни ишлаб 
чиқариш жараѐнида фойдаланиш учун узоқ муддатга ижарага бериш. 
Лицензиялаш
— давлат томонидан ҳуқуқий ва жисмоний шахсларга 
ташқи иқтисодий операциялар олиб боришга рухсат бериш.
Маржа
— валюта харидори ва сотувчиси курслари ўртасидаги фарқ.
Маржинал (қўшилган) фойда
— сотиш нархи ва ўзгарувчан харажатлар 
йиғиндилари орасидаги фарқ. 

---

232 
Маастрихт шартномаси – 
шартнома 1993 йилнинг 1 февралида 
имзоланган бўлиб, Европа иқтисодий ҳамжамиятига аъзо бўлган 12 давлат 
ўртасидаги келишув. 
“Маршалл плани” – 
АҚШнинг давлат котиби Ж.Х.Маршалл томонидан 
1947 йилнинг 5 июнида илгари сурилди, АҚШ томонидан Иккинчи жаҳон 
урушида вайрон бўлган Европа мамлакатлари хўжалигини тиклаш ва 
ривожлантириш учун берилган иқтисодий ѐрдамдир. Европанинг 17 давлати 
(собиқ СССР ва социалистик йўлни танлаган Шарқий Европанинг барча 
давлатларидан ташқари) аъзо бўлган эди. Маршалл режасига кўра 4 йил ичида 
14 млрд. долл. ѐрдам уюштирилди. Кўрсатилган ѐрдамнинг 60 %дан кўпроғи 
Буюк Британия, Франция, Италия ва Ғарбий Германияга тўғри келган эди. Бу 
давлатлар иқтисодиѐти 50-йиллардан сўнг тез ривожланиш даврига қадам 
қўйди.