Ўэбекистон Республикаси п резиденти қузуридаги д авлат ва ж ам ият қурилиш и академияси Ў эбекистон Республикаси Ваэирлар м ахкамаси

9.4. Озиқ-овқат мақсулотлари импорти
хавфсизлигини таъминлаш
Республика озик-овқат саноати тармокларининг им- 
порт озуқавий хом ашё эаҳираларига бўлган талабидан 
маълумки, ҳозирги кунда қандолатчилик, яхна ширин 
ичимликлар, хамиртуруш патокаси, пиво хом ашёси, 
консерва, сутли, гўштли маҳсулотлар, оэуқавий қўшим- 
чалар таъминотида танқислик сезилмоеда, шу туфайли 
импорт қилинаётган турдош маҳсулотларга нисбатан ра- 
қобатбардошлик савияси паст бўлмоқда. 1997-2010 йил- 
лар мобайнида озиқ-пвқат саноати тармоқларида қўшма 
корхоналар сони ортди, сунъий озуқавий қўшимча хом 
ашёларни четдан кириши оқибатида бир қатор озиқ-ов- 
қат маҳсулотлари тури купайибгина қолмай, уларни ра- 
қобатбардошлик кўрсаткичлари ҳам сезиларли даражада 
ўзгара бошлади, лекин афсуски, уларнинг ижтимоий 
ҳимоя ва истеъмол хавфсизлиги масаласи шу кунгача та- 
лаб даражясида эмас
Юқорида зикр этилган камчиликларнинг юзага кели- 
ши сабаблари қуйидагилардан иборат:
- табиий соф озуқа маҳсулотлари хариди учун эркин 
молиявий маблағларнинг етишмаслиги (эркин валюта);
- сифатли бирламчи озуқавий қўшимчалар заҳираси- 
нинг етишмаслиги;
- божхона тизимида озуқавий қўшимча. озуқа маҳ- 
сулотлари истеъмоли хавфсизлигини аниқлаш лаборато- 
рияларида малакали мутахассис ва замонавий текшириш 
техник анжомларнинг етишмаслиги;
- маҳсулот диэайнини талаб даражасига еткаэиш ус- 
тида илмий-амалий изланишлар сустлиги;
- экологик соф маҳсулот талаб ва таклифга нисбатан 
технологик эшлувчанликникг пастлиги;
- меҳнат ресурсларида ишлаб чиқариш маданиятининг 
пастлиги;
- маҳсулот савдосида маркстинг амалиёти савияси паст- 
лиги.
185
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Халқаро “Гринпис” ташкилоти озиқ-овқат маҳсулот- 
лари тақлилий натижаларида келтирган истеъмол хавф- 
сизлигини огоҳлантирувчи маълумотларига кўра дунёга 
машҳур “Кока-кола” ва "Сникерс” компаниялари ишлаб 
чиқарган маҳсулотлар таркибида инсон саломатлигига 
зарарли экологик ифлосланган озуқа маҳсулотлари мав- 
жуд. АКШда шу кунга қадар генетик ифлослаган маҳсу- 
лотлар маркировкасида истеъмолчига маҳсулот генетик 
ифлосланганлиги, инсон саломатлигига қай даражада за- 
рарли эканлиги ҳақида маълумот берилмайди. Ушбу 
ҳолатда “Гринпис” ташкилоти АҚШлик истеъмолчилар 
учун ягона, қайси маҳсулотлар генетик ифлослангани, 
таркибида ГМ - ингридиентлари бўлган маҳсулотлар ис- 
теъмолидан сақланиш кераклиги ҳақида халқни огоҳлан- 
тирувчи ва маълумот етказиб турувчи ташкилотдир.
Европанинг кўпчилик давлатлари озиқ-овқат маҳсу- 
лотлари ишлаб чиқаришда ГМ - ингридиентлардан воз 
кечган. Япония, Австралия, Италия, Британия давлат- 
лар таркибида ГМ - ингридиентлар бўлган маҳсулотлар 
маркировкасида, албатта, бу ҳақида маълумот бўлиши 
қонуний, қатъий мажбурият даражасига етказилган
Ишлаб чиқараётган озуқа маҳсулотлари таркибида ГМ 
- ингридиент озуқавий қўшимчалар бўлган қуйидаги маш- 
ҳур компаниялар рўйхатини келтириш мумкин.