Bap new indd

Bir deneniń basqa denege tásirin sıpatlawshı hám deneniń tez-
leniw alıwına sebep bolıwshı fizikalıq shama 
kúsh
dep ataladı. 
Kúsh 
F
háribi menen belgilenedi hám xalıq aralıq birlikler sistemasında 
(XBS) onıń birligi etip 
nyuton
(N) qabıl etilgen. Ámelde kúshti ólshewde 
millinyuton (mN) hám kilonyuton (kN) da qollanıladı. Bunda:
1 N = 1000 mN; 1 kN = 1000 N. 
56-súwret.
Kúsh tásirinde 
óshirgishtiń iyiliwi.

---

71
IV bap Háreket nızamları
58-súwret.
Qarama-qarsı 
baǵıtlanǵan kúshler (
a
) 
hám olardıń qosındısı (
b
).
→
F
1
→
F
2
→
F
b
a
→
F

=
→
F
2

–
→
F
1
Kúsh vektorlıq shama bolıp, kúshtiń san mánisinen basqa onıń baǵıtın hám 
tásir etip atırǵan noqatın anıq kórsetiwimiz kerek (14-súwret).
Kúshti kúsh ólshegish yamasa 
dinamometr
járdeminde ólshenedi.
Dinamometrler qollanılıw maqsetine qaray hár qıylı boladı. 57-súwrette 
olardan ayırımları súwretlengen.
59-súwret.
Bir tárepke 
baǵıtlanǵan kúshler (
a
) 
hám olardıń qosındısı (
b
).
→
F
1
→
F
2
→
F
b
a
→
F

=
→
F
1

+
→
F
2
57-súwret. 
Eń ápiwayı (
a
), qoldıń barmaqlarınıń kúshin ólsheytuǵın (
b
) hám 
úlken kúshlerdi ólsheytuǵın (
d
) dinamometrler.
(
a
)
(
b
)
(
d
)