O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

 
– qoramol jigaridan tayyorlangan dori vosita.
Sirepar
 
– jigarning oqsilsiz gidrolizati.
Vigeratin
 
– jigarning liofillangan ekstrakti va pankreatindan iborat dori 
vosita. Oxirgi uchta dori vositalar ham gepatoprotektorlik xossasiga ega.
9.4..Ichakning harakat faoliyatiga ta’sir etuvchi vositalar
 
Bu guruh vositalari 2 ga bo‘linadi: 
1.
Ichak motorikasini oshiruvchi vositalar. 
2.
Ichak motorikasini susaytiruvchi vositalar. 
Ikkinchi guruh vositalari ichak harakati va tonusini susaytiradilar. 
Jumladan: 
M-xolinoblokatorlar, 
ganglioblokatorlar, 
miotrop 
ta’sirli 
spazmolitiklar (papaverin, no-shpa, dibazol). Adrenomemetiklar ham shunday 
ta’sirga egadirlar. Ushbu dori vositalar o‘tkir va surunkali ich ketishda 
(diereyada) qo‘llaniladilar. 
Loperamid
 
(
imodium) – tuzilishi jihatidan narkotik analgetiklarga 
o‘xshash, lekin og‘riqsizlantiruvchi ta’siri kuchsiz. Dori vosita ichakdagi μ-
opioid retseptorlarini qo‘zg‘atib, MIT a’zolari peristaltikasini susaytiradi. (qora 
dori dori vositalariga o‘xshab) ya’ni bo‘ylama va aylanma mushak faolligini 
susaytiradi. Natijada najasning ildanma harakati to‘xtab undagi suyuqlikni 
so‘rilishi ortadi va ichakning ichki bosimi kamayadi, ichakni harakatga 
keltiruvchi taassurot susayadi. Bir vaqtning o‘zida ichak sekretsiyasi kamayadi, 
anal sfinkter tonusi ortadi, ich ketishi to‘xtaydi. Dori vosita MNS ga yomon 
o‘tadi. Dori vosita ruhiy qaramlik chaqirmaydi. MIT dan yomon so‘riladi (50%). 
So‘rilgan dori vositaning 97% zardob oqsillari bilan bog‘lanadi. Bir kun ichida 

---

- 510 -
dori vositaning 40% ichak orqali, 10% peshob tarkibida ajraladi. T