Radio jurnaliSTİKA

XƏBƏR VƏ GENİŞ HƏCMLİ VERİLİŞLƏRDƏ 
RADİOPAKETLƏRİN, DİGƏR MƏZMUNLU MATERİALLARIN 
İSTİFADƏSİ

---

45
Sənədli radio veriliş bütünlüklə faktlarla doludur. 
Jurnalist və cari hadisələrdən bəhs edən sənədli 
proqramlarda faktiki sübutlardan – səs yazıları, yazılı 
qeydlər, aidiyyatı mənbələr, aktual müsahibələr 
və bu kimi başqa elementlərdən istifadə etməlidir. 
Sənədli proqramlar dinləyicini məlumatlandırmanın 
daha detallı yoludur. Jurnalist olayı vicdanlı, balanslı 
reportajla çatdırır. 
Çağdaş radioyayımlarda teatrlaşdırılmış sənədli 
materiallar hazırlamaq da trendə çevrilib. Bu bəlli 
hadisənin fakt və səhnələşdirmədən ibarət qarışığıdır. 
Situasiyanı anladan söhbətlər və ya hadisələrin bir 
hissəsi qurama olur. Bu cür quramalardan xəbər və 
digər xəbər tipli verilişlərin hazırlanmasında qaçmaq 
lazımdır. Əgər hazırlanan sənədli reportajdırsa və 
səhnələşdirilmiş, qurama hissələr varsa, bunu introda 
aydın şəkildə bəlli etmək lazımdır. 
Bu tip proqramlar əsl fiçələrdir. Burada heç də hər 
şeyin real, gerçəkdə baş verməsi önəmli deyil. Fiçələrə 
musiqi, şeir, olayı canlandırmaq üçün qondarma 
səhnələr də əlavə etmək olar. Fiçələr verilişin bir az 
daha geniş anlamda olan kateqoriyasıdır. Fiçələrdə 
xəbərlərə xas olan fakt-həqiqət stressi yoxdur, 
əvəzində hisslər, yaşantılar və reaksiyalar var. 
Bu proqramların başqa verilişlərdən fərqi:
Cari olaylar 
hazırda və ya bir müddət əvvəl baş vermiş 
hadisənin (və ya hadisələrin) analizi, müzakirəsi 
əsasında qurulan verilişdir. Xəbərlərdən fərqi ondadır 
ki, bu verilişin mövzusu çoxdandır davam edən olaylar, 
artıq boyatlaşmış xəbərlər də ola bilər. Məsələn, 
Ukraynada meydan hadisələri, Yunanıstanın xarici borc 
böhranı və s. Bu verilişdə siyasətdən tutmuş idmana 
kimi istənilən mövzu təhlil edilə bilər.
Qısa paketlər
(3-7 dəqiqəlik) xəbər və günlük olaylarla 
bağlı verilişlərdə istifadə olunur. Əvvəlcədən yazılır və 
reportyor səsindən başqa, azı iki əlavə səsdən istifadə 
olunur.