V. V. Mayskiy

PLASTIRLAR 
(Emplastrum)
 
Plastir bosh kelishik birlik sonda - 
Emplastrum
,
qaratqich kelishik birlik sonda - 
Emplastri
. 
Plastirlar tana haroratida yumshab teriga yopishib qolish xossasiga ega boʻlgan plastik 
massadir. Ularni tasmasimon pishiq matoga surkalgan holda ham qoʻllaniladi (yaraga 

---

46 
Manbaa:
@pharma_baza
yopishtirib qoʻyiladigan malhamli mato). Plastirlar dozalangan va dozalanmagan koʻrinishda 
boʻlib, asosan sirtga ishlatiladi.
Plastirlar agregat holatiga koʻra qattiq va yumshoq boʻladi.
Qattiq plastirlar xona haroratida qattiq boʻlib, tana haroratida yumshaydi.
Suyuq plastirlar (yoki teri sirochlari) tez uchuvchan suyuqliklar boʻlib, surkalgan joyidan 
bugʻlanib, terida yupqa parda hosil qiladi. 
Hozirgi paytda plastirlar asosan farmatsevtik sanoatda ishlab chiqariladi. 
Plastirlar tarkibi dori vositasi va murakkab asosdan (yogʻ kislotalarining tuzlari, moylar, 
parafin, serezin, vazelin, lanolin, mum, yelim) iboratdir. Ammo ba‘zi plastirlar faqat asosdan 
iborat boʻladi, masalan: leykoplastir. U yaralar chetlarini yaqinlashtirish, bogʻlamlarni 
mustahkamlash, yarani ifloslanishidan mexanik himoyalash uchun qoʻllaniladi.
Tarkibida dori vositasi boʻlgan plastirlar mahalliy (rezorbtiv) ta‘sir koʻrsatish uchun 
qoʻllaniladi. Suyuq plastirlar flakonlarda yoki aerozol ballonchalarda, qattiq plastirlar esa 
asosan matolarga surkalgan holatda chiqariladi. Retseptda qisqartirilgan shaklda yoziladi va 
plastir asosi koʻrsatilmaydi.
Dozalanmagan plastirlar
– Rp.: belgisidan soʻngra ketma-ketlikda qaratqich kelishigi birlik 
sonda dori shakining nomi 
(Emplastri)
, soʻngra qaratqich kelishigi bosh harflarda dori 
moddasining nomi, plastirning umumiy miqdori grammlarda koʻrsatilganidan soʻngra D.S. 
va сигнатура yoziladi: 
Rp.: Emplastri Plumbi simplicis 50,0 
D.S. Biroz isitilganidan soʻngra matoga surilsin va
terining jarohatlangan joyiga qoʻyilsin.