Ushbu kitob mazmuni bilan tanishish sizning ma’naviy sog’lomlashishingiz uchun xizmat qilishi mumkin. Faqat, haqiqatlar nisbiy ekanini bilib yashashni istamagan odamlarga uni tavsiya qilmang

shubha shubhani keltirib chiqaradi
. 
Bir odamg
a ishonchsizlik bilan munosabatda bo’lib, undan ishonchni 
kutmang. Sizdan kimdir shubhalansa (asoslimi, asossizmi 
– farqi yo’q), 
o’sha odam sizga yoqarmidi? 
Hamrohining rashkidan xursand bo’ladiganlar ham shubha 
qurbonlari. Ular rashkni mahbublarining sevgisiga isbot deb biladilar. Bu 
nima degani? Ular mahbublarning sevgisi chin ekaniga 
shubha
qilyaptilar 
degani. Aks holda sevgisini isbotlash uchun undan rashk kabi keskin 
munosabatni kutmagan 
– umuman, sevgini isbotlashni so’ramagan 
bo’lardi. Ko’nglingizga yaqin kimdir sizni rashk qilmasa – u sizni sevmaydi 
degani emas. Aksincha, u sizni shubha-
yu gumonlardan holi bo’lgan 
pokiza sevgi bilan sevadi degani. U sizni sevadi va sizga to’la ishonadi. 
Yuqorida aytilganlar ayollarga ham, erkaklarga ham bir xil taalluqli. 
Rashkka ikki jins ham birdek moyil. Chunki hammamiz odammiz 
– odam 

---

Javlon Juraev
O’zlik Sari Yetti Qadam – 2
www.juraev.uz 
51
esa qo’rqadi va shubhalandi. Shunday ekan, rashkda erkaklar oldinda 
yuradilar deb o’ylash asossiz. Shunchaki, erkaklar bu hissiyotlarini ko’proq 
oshkor qiladilar va ochiqchasiga kurashadilar. Ayollar esa bunda pinhona 
makr bilan ish ko’rishni afzal bilishadi. 
Har nima bo’lganda ham, shubhaning bir yomon asorati bor. Birovdan 
shubhalanish 
– juda katta gunoh, ayniqsa, bu gumonlar asossiz bo’lsa. 
O’zingiz o’ylab ko’ring, shubha – aybga barobar. Kimnidir qilmagan ishida 
ayblash, undan ham 
– kimgadir birgina shubhaga asoslanib zug’um 
o’tkazish, har qalay, ma’qul ish emas. 
Aql shubha
ning zalvor ta’sirini kamaytirish uchun uni boshqacha 
nom bilan ataydi 
– 
tahmin
. U ko’pincha buni imkonsizlikda qilingan tanlov 
deb oqlaydi. Lekin siz bilan biz yaxshi bilamizki, muhimlikka ergashib, 
vaziyatga tor nazar tashlanmasa, har qanday holatda ham tanlash imkoni 
bo’ladi. 
Kimdir shubha
ning sergaklikni oshiradigan xususiyatini ta’kidlashi 
mumkin. Ba’zi hollarda shubha bizni ehtiyotkor bo’lishga undaydi. Lekin 
xalqda “o’zingga ehtiyot bo’l, qo’shningni o’g’ri tutma” degan gap bor. 
Ya’ni sergak bo’lish zarur, lekin bunda hech kimdan shubhalanmaslik 
kerak. Agar sizning sergakligingiz badali boshqalarga nisbatan shubha-
gumonlar bo’lsa – siz g’aflatda qolmaslik uchun o’ta katta haq to’layapsiz 
degani. 
Xo’sh, shubhalardan qanday qutilish mumkin deysizmi? Avvalgi 
kitobni o’qigan ko’pchilik odamlar menga shunday fikr bildirishdi: “Sen 
odam shaxsiyatidagi unga baxtli y
ashashga halal beradigan ko’p jihatlarni 
ko’rsatib bergansan. Lekin kasallik tarixi, uning belgilari va asoratlarini 
bayon qilgansan-
u, davo haqida hech nima aytmagansan”. Buning 
ajablanarli joyi yo’q – siz kitobda o’qib tanishayotgan barcha fikrlardan o’z 
dunyoqarash va shaxsiy kuchingiz darajasiga qarab tegishli xulosalar 
chiqarasiz 
– shunday emasmi? Aytilgan barcha muammolarning davosi – 
aynan ana shu xu
losalaringiz. Men, eng boshida va’da berganimdek, 
sizga 
qanday yashashni o’rgatmoqchi emasman. Tan oling – sizning 
shaxsiy rivojlanishingizga men javobgar emasman. Men sizga bor gapni 
boricha aytaman 
– bundan kelib chiqib o’z qaroringizni qabul qilish esa 
sizning tanlovingizga havola.