Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин муҳаммад бобур номидаги

Adabiyotlar: 
4.
Колмаков Ю.Н., Пекар Ю.А.
Задачи и методы их решения. 
– 
Тула, 1999.
5.
Yunusov F.M., Madaminova J.R. Ta’lim samaradorligini oshirishda
ekstremal masalalarning o‘rni // Konferensiya materiallari, O‘zMU. – T., 2007. 
– B.188-189.
 
AVTOMOBIL VA BUTLOVCHI QISMLARINI ISHLAB 
CHIQARUVCHI KORXONALARDA TEJAMKOR ISHLAB 
CHIQARISH TAMOYILLARINI JORIY ETISH 
Ismoiljonov Yodgorbek Komiljon oʻgʻli
,
 
Andijon mashinasozlik instituti
 
“MSMSM” kafedrasi 1-kurs tayanch doktoranti
 
 
Annotatsiya. Tejamkor ishlab chiqarish bu doimiy takomillashtirish orqali mahsulotni 
iste'molchiga yetkazishda chiqindilarni aniqlash va yo‘q qilishga qaratilgan tizimli 
yondashuv sifatida tavsiflanadi. Ushbu maqolada Amerika Qoʻshma Shtatlari, Buyuk 
Britaniya va Hindistondagi adabiyotlardan ba’zi o‘rganishlar va amaldagi amaliyotlar 
tasvirlangan. Prinsiplar va amaliyotlar oʻrtasidagi tafovutlarni koʻrsatishga harakat qilinadi. 
Amalga oshirish jarayonini uzoq muddatda yanada mustahkam qilish va ilmiy xodimlar 
tadqiqotlarini davom ettirish va mutaxassislarning bilimlarini boyitish uchun ba’zi tegishli 
takliflar ilgari surilgan. 
Kalit soʻzlar:
sifat, lean, tejamkor ishlab chiqarish, avtomobil sanoati, Toyota ishlab 
chiqarish tizimi. 
 
I.
 
Avtomobil sanoatida tejamkorlik tamoyillarini joriy etish. 
Tejamkor ishlab chiqarish - bu ishlab chiqarish korxonalarida raqobatdosh 
ustunlikni oshirish uchun qoʻllaniladigan samaradorlikka asoslangan jarayon 
hisoblanadi. Tejamkor ishlab chiqarish asoslari korxona ichidagi chiqindilarni 
45 

---

yoki qo‘
shimcha qiymat qoʻshmaydigan q
adamlarni yo‘q qilishga qaratilgan 
doimiy takomillashtirish jarayonlarini qoʻllaydi. Tejamkor ishlab chiqarishdan 
foydalanadigan korxonalar oldidagi vazifa yuqori boshqaruvdan butun ishchi 
kuchi orqali uzoq muddatli majburiyatlarni yaratadigan va qo‘llab-
quvvatlaydigan madaniyatni yaratishdir. Tejamkor ishlab chiqarish texnikasi 
menejmentning muvaffaqiyatga erishish uchun harakatlarini boshqarish uchun 
besh tamoyilni qo‘llashga asoslanadi: 
1.
Qiymat: Mijoz nima uchun to‘lashga tayyorligini belgilaydigan 
qiymat oqimi uchun asoslash. 
2.
Qiymat oqimi: dizayn konsepsiyasidan tortib xaridor 
foydalanishgacha bo‘lgan qiymat qo
ʻ
shmaydigan faoliyatni yo‘q qilish 
uchun zarur bo‘lgan barcha aniq harakatlarni aniqlash. 
3.
Oqim: qiymat oqimining uzilishlarsiz "oqishi" uchun jarayonning 
barcha to‘xtashlarini bartaraf etish. 
4.
Tortish: Mahsulotlar va jarayonlarni konsepsiyadan mijozning 
foydalanishigacha tartibga solish qobiliyati. 
5.
Mukammallik: doimiy takomillashtirish saʻy
-
harakatlarini qoʻllash 
orqali birinchi martada ishlarni toʻgʻri qilishni targʻib qilish qobiliyati