2-Tema: Beloklardıń ximiyalıq dúzilisi, funktsiyası Aminokislotalar, olardıń fizik-ximiyalıq qásiyetleri Beloklardıń fizikximiyalıq qásiyetleri

6/Aminokislotalardın` ximiyalıq qa`siyetleri 
 
Amiokislotalarg`a tiyisli bir qansha reaktsiyalar boladı; 1-aminokislotalardın` nitrid 
kislotası menen reaktsiyası; 2) formaldegid penen reaktsiyası; 3) ningidrin menen reaktsiyası.
1. Aminokislotalardın` nitrit kislotası menen o`z-ara ta`sirinde tiyisli bolg`an oksi kislota 
payda boladı ha`m erkin azot ajıralıp shıg`adı 
2. Aminokislotalar formaldegid penen reaktsiyag`a kirisip metillesken birikpelerdi payda 
etedi. 
3. α-aminokislotalar ningidrin menen o`z-ara reaktsiyag`a kirisip ko`k-fiolet ren`ge iye 
bolg`an birikpe payda etedi. 
Qaytarılg`an ningidrin
7. Beloklardın` fizikalıq -ximiyalıq qa`siyetleri 
1. 
Beloklardın` molekulyar massası
. Beloklar joqarı molekula birikpe bolıp, olardın` 
molekulyar massası bir neshe mın`nan bir neshe milliong`a jetedi. Olardın` molekulyar massası 
en` a`hmiyetli belgilerdin` biri esaplanadı. Sebebi ha`r qanday beloktın` strukturası ha`m 
funktsiyasının` o`z ara baylanıslılıg`ın u`yreniwde molekulyar massanı biliw a`hmiyetli 
esaplanadı. Beloklardın` molekulyar massasın anıqlawda ultratsentrifugalaw, diffuziya, 

---

rentgenstruktura analizi belok eritpelerinin` osmotikalıq basımı ha`l gel` fil`tratsiya gel` 
elektroforez metodlarınan paydalanıladı. 
Ayrım beloklardın` molekulyar massası ha`m izoelkektrik tochkası 

Belok

Molekulyar 
massa 

İzoelektrik 
tochkası 

Tsitoxrom 

13000 

10,6 

Sut 
al`bumini 

17400 

6,9 

Ma`yek 
al`bumini 

40000 

6,9 

Adam 
gemoglobini 

68000 

6,4-7,2 

Plazma 

-
globulin 

160000 

5,6 

Katalaza 

250000 

5,1 

Ureza 

480000 

-- 
2.