Nazariy fizika kursi

W ( r , t ) = -e (p = + e ( e , r ) = - d )
(8.111)
boiadi. Bunda 
D = - e
r elektronning elektr momentini ifodalovchi 
kattalikdir. Endi birlik 
1 
vektori kiritilsa va 
z(t)
= l£ (/) 
bo‘ Isa, u holda 
(8.111) ni quyidagicha yozish mumkin:
r ( r , ? ) = - f ( 0 - ( l D ) -
(8.112)
Shunday qilib, 
y/(r,t)
to iq in funksiyasi uchun Shredinger tenglamasi:
262

---

т ^ - = \н + w{x,t%t
dt
(8.113)
ko‘rinishda b oiadi va 
W (r,t)
kattalikni g ‘ alayonlanishni ifodalovchi
kattalik deb qarash mumkin.
Qaralayotgan masala tushayotgan yoru giik ta’ sirida atom 
Ell(y s = V « )
kvant holatidan 
Em
(»// 
=y/,„ ) 
kvant holatiga 
o ‘tish 
extimolligini hisoblashdan iboratdir. Bu masalada yorugiik 
t
= 
0
vaqt 
momentdan boshlab 
t
= 
T
vaqt momentigacha atomga ta’ sir etadi. 
Agarda 
T
vaqt yoru giik toiqinlarining tebranish davridan ancha katta 
boimasa 
edi, 
u 
holda 
vaqtni 
bunday 
cheklash tushayotgan 
yorugiikning spektral tarkibiga b o g iiq boimasdi.
G ‘ alayonlanish nazariyasiga asosan 
E„
stasionar holatdan 
Em
stasionar holatga o iish ehtimolligi (8.96) formula orqali beriladi va bu 
formulani qoilash uchun avvalo 
wm
,r(t)
ni hisoblash zarur. (8.111) dagi
kattalik hisobga olinsa, (8.94) formulaga binoan,
teng boiadi. Bu formulada 
D m
„ 
elektr moment vektorining matrik 
elementi b oiib , uning komponentalarini quyidagi ko‘rinishda yozish 
mumkin:
tenglik o ‘ rinli b oiib ,