2-mavzu. Neft, gaz va gazkondensatni birlamchi qayta ishlash

Oltingugurtli 
birikmalar
- 
detallarni 
korroziyalanishini oshiradi: 
benzinda - 0.15 

0.2%; 
dizel yonilg’isida - 0.2

0.4% bo’ladi. 
Dvigatel detallarining yeyilish tezligi yonilg’idagi 
oltingugurt miqdoriga bog’liq. Oltingugurt miqdori 0.2 
dan 0.5 gacha ko’payganda yeyilish 25-30% ortadi. 

---

Yonilg’i tarkibidagi oltingugurt miqdorini porshen 
xalqalari yeyilishiga ta’siri
 
 
Kislorodli birikmalar
– (
0,005 − 0,35% O
) neft 
mahsulotlarining yuqori fraktsiyalarida (kerosindan 
boshlab) bo’ladi. Ularning miqdori 3 % dan oshmaydi. 
Bu birikmalar asosan har xil kislotalar ko’rinishida bo’lib. 
Ular detallarning korroziyalanishini oshiradi. Neftda 
smolali-asfalt moddalarning hosil bo’lishiga olib keladi. 
Azotli birikmalar
- 
(0,001 − 1,8 % N
) neft 
mahsulotlari tarkibida deyarli juda kam miqdorda 
bo’lib, 
asosan 
smolali-asfalt 
moddalari 
ko’rinishida (0.3 %) uchraydi. Bu moddalar issiq 
detallarda qurum va lak paydo bo’lishini ko’paytiradi. 

---

 
 

---

§ 
2.4. Mazutdan moy fraksiyalarini ajratib olish 
Vakuum hosil qilish tizimi 
Vakuum hosil qilish sistemasining printsipial 
sxemasi pastdagi rasmda keltirilgan. Kolonnada vakuum 
bug‘li ijektorlar tizimi yordamida hosil qilinadi. 4 - 
kondensator sovutgichdan chiqayotgan gaz - suyuqlik 
aralashmasi 1 - vakuum separatorga kelib tushadi. Bu 
yerdan suyuqlik (uglevodorodlar aralashmasi va suv) 
vertikal quvurdan (uzunligi 10 metrdan ortiq) 2 - 
tindirgichga tushadi. Gazlar va havo 1 - separatordan 
uchta ketma - ket ulangan 3 - injektorlar yordamida 
so`rib olinadi. Bug‘ va gazlar har bir injektordan keyin 4 
- kondensatorga tushadi. Hosil bo‘lgan kondensat 2 - 
tindirgichga oqib o‘tadi. Uchinchi injektordan keyin va 
oxirgi kondensatordan keyin gaz tizimidan chiqarilib, 
trubali pech forsunkalariga yo‘naltirilib yoqilg‘i sifatida 
foydalaniladi. 2 - tindirgichda engil gazoyl suvdan 
ajratilib 5 - nasos yordamida qurilmadan chiqariladi. 
Qurilmadan ajratilgan suv neftni tuzsizlantirish blokida 
neftni yuvish maqsadida foydalaniladi.

---