Dori turlari texnologiyasi kafedrasi farmatsevtik texnologiya

 
Antraglyukozid saqlovchi o’simliklardan qaynatma tayyorlash 
Antroglyukozid saqlovchi o’simliklardan (ravoch ildizi, sano bargi, frangula po’slog’i) 
qaynatma tayyorlanadi, chunki bu o’simliklardan damlama tayyorlashda ta’sir etuvchi moddalar 
damlamalarga to’liq o’tmaydi. Lekin shu bilan birga qaynatish vaqtini 30 min. dan oshirish ta’sir 
etuvchi oksimetil-antraxinonlarni parchalanishiga olib keladi. Ravoch ildizi va frangula 
po’slog’idan tayyorlangan qaynatmani tezlik bilan doka orqali suzish kerak. 45 minutdan keyin 
suzish oksimetilantraxinonlarning kamayishiga olib keladi. Sano bargidan qaynatma 
tayyorlashda to’la sovutish zarur, toki uning tarkibidagi mumsimon moddalar ajratmaga o’tib 
cho’kmaga tushadi. Sovigan ajratma albatta doka orqali suzib olinishi kerak
34
. 
Rp.: Decocti foliorum Cennae 100ml 
D.S. 1 osh qoshiqdan kuniga 3 - 4 mahal ichilsin. 
Xisoblash:
Sano bargi (1 : 10) – 10 g 
S.SH.K. = 1,8
Tozalangan suv – 118 ml 
100 + (10 x 1,8) = 118 ml 
um. hajmi – 100 ml
Tayyorlash:
Infundir stakaniga 10 g 0,5 mm gacha maydalangan sano bargini olib, uni 
ustiga 118 ml tozalangan suv quyib, qaynab turgan infundir apparatida vaqti-vaqti bilan 
aralashtirib turgan holda 30 daqiqa damlab quyiladi. Tayyor qaynatma vaqt tugaganidan keyin 
olib, tulik sovutiladi (chunki sano bargi tarkibida smolalar bo’lib, ular odam organizmiga salbiy 
ta’sir ko’rsatadi). So’ngra 2 qavatli dokada suziladi, qoldiq siqiladi va hajmi 100 ml ga 
etkaziladi. “Ichish uchun”, “Salqin joyda saqlansin”, “Ishlatishdan oldin chayqatilsin” yorligi 
bilan jihozlab bemorga beriladi. 
Saponin saqlovchi o’simliklardan (qizilmiya ildizi, istod ildizi, senega ildizi, sinyuxa 
ildizi) hamma vaqt qaynatma tayyorlanadi. Adabiyotlarda ko’rsatilishicha saponin saqlovchi 
o’simliklardan qaynatma tayyorlashda ajratma tarkibi ishqoriy sharoitga keltirilsa ta’sir etuvchi 
modda ko’p miqdorda ajratmaga o’tadi. SHuning uchun ham senega ildizi va sinyuxa ildizidan 
qaynatma tayyorlashda 10 g o’simlikka 1 g NaHCO
3
qaynashga ko’yishdan oldin qo’shiladi. 
34
И.И. Краснюк, Г.В. Михайлова, Л. И. Мурадова Фармацевтичесая технология технология лекарственнqх 
форм.-«ГЭОТАР-Медиа».- Москва.-2011. (558 бет)

---

qizilmiya o’simligi ildizidan qaynatma tayyorlashda 30 minutdan ko’p qaynatish glitsirrizin 
miqdorining kamayishiga olib keladi.