Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

“таълимда технологиялар”
деб номланди. Кейинчалик ―таълим 
технологияси‖ ўрнига ―дастурлаштирилган таълим‖ атамасидан 
фойдаланиш кенг ѐйилди.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Сўнгра педагогик технология - лойиҳалаштирилган таълим ва аниқ 
мақсадга қаратилган ўқув жараѐнини ифода эта бошлади. Фақат 1970-
йиллардан бошлаб педагогик адабиѐтларда бу тушунча янгича талқин этила 
бошланиб, таълим технологиясининг илмий асосини информатика, 
телекоммуникация назарияси, педагогик квалиметрия, тизимли таҳлил, 
билиш фаолиятини бошқариш назарияси, ўқув жараѐнини қулайлаштириш, 
педагогик меҳнатни илмий ташкиллаштириш кабилар ташкил қилди. Кўриш 
ва эшитиш воситаларининг янги турлари: видеомагнитофон, айланмали 
кадропроектор, электрон ва блокнотли ѐзув тахтаси ва бошқалардан 
фойдаланиш кўзда тутилди. 
Таълим технологияси 
(ингл. ―an educational technology‖) – 
таълим (ўқитиш) жараѐнининг юксак маҳорат, санъат даражасида 
ташкил этилиши
Таълим 
технологияси 
– 
таълим 
мақсадига 
эришиш 
жараѐнининг умумий мазмуни, яъни, аввалдан лойищалаштирилган 
таълим жараѐнини яхлит тизим асосида, босқичма-босқич амалга 
ошириш, аниқ мақсадга эришиш йўлида муайян метод, усул ва 
воситалар тизимини ишлаб чиқиш, улардан самарали, унумли 
фойдаланиш ҳамда таълим жараѐнини юқори даражада бошқариш

---

76 
1980-йилларда педагогик технология компьютерли ва ахборот 
технологиялари билан синоним тарзда ишлатила бошлади. Кўриниб 
турибдики, қатор йиллар давомида педагогик технологияга ўқув жараѐнини 
техник воситалар ѐрдамида амалга ошириш, деб қараб келинди. Технология 
ҳар доим зарурий воситалар ва шароитлардан фойдаланиб, объектга 
йўналтирилган мақсадли амалларни муайян кетма-кетликда бажаришни 
кўзда тутади. Ушбу тушунчаларни ўқув жараѐнига кўчирадиган бўлсак, 
ўқитувчи (педагог)нинг ўқитиш воситалари ѐрдамида ўқувчи-талабаларга 
муайян шароитларда кўрсатган тизимли таъсири натижасида уларда жамият 
учун зарур бўлган ва олдиндан белгиланган ижтимоий сифатларни интенсив 
тарзда шакллантирувчи ижтимоий ҳодиса, деб таърифлаш мумкин. 
Таърифлар назарияси бўйича бундай ижтимоий ҳоидисани педагогик 
технология, деса бўлади.
XXI асрнинг бошларида бу таъриф яна ўзгариб, педагогик 
технологиянинг - берилган ѐки мавжуд шароитда педагогик вазифаларга 
мақбул эришиш йўлларини онгли лойиҳалаш, деб қайд этилмоқда. Демак, 
технология субъект томонидан объектга кўрсатилган таъсир натижасида 
субъектда сифат ўзгаришига олиб келувчи жараѐн тушунилади. Технология 
ҳар доим зарурий воситалар ва шароитлардан фойдаланиб, объектга 
йўналтирилган аниқ мақсадли амалларни муайян кетма - кетликда 
бажаришни кўзда тутади. 
Ҳозирги кунда Ўзбекистонда таълим жараѐнига қуйидаги талаблар 
қўйилмоқда: 

Сифат, яъни аниқ, маълум таълим даражасини олиш;

Оммавий, яъни, талаб этилаѐтган таълим даражасига бир вақтни 
ўзида кўп сонли талабалар эришишлари лозим; 

Самарадорлик, яъни, таълимга сарфланаѐтган ҳаражатлар энг кўп 
самара бериши зарур.