Математика ақл ва заковат

 
 

---

22 
Болаларда математик билимларни 
мустаҳкамлаш ва уларни амалда қўллаш 
Болалар олган билимлари кундалик ҳаётда, ўйинда, меҳнатда, турмушда, 
шунингдек бошқа машғулотларда доим мустаҳкамланиши жуда мухим. 
Билимларни мустаҳкамлашда дидактик ўйинлар, жумладан, матрёшкалар, 
пирамидачалар ва бошқа ўйинчоқлар бнлан ўйналадиган ўйинлар муҳим роль 
ўйнайди. Фазода мўлжал олиш машқларини таъминловчи ўйинларга катта 
аҳамият берилади. 
Жисмоний тарбия ва мусиқа машғулотларида болаларнинг тартиб саноқ 
билан шуғулланишларига, ҳаракат йўналишларини аниқлашлари ва ҳоказоларга 
тўғри келади. 
Геометрик шаклларни билиш, катталик белгиларини ажрата олиш ва улар 
орасида ўлчов муносабатларини ўрната олиш малакаси, буюмлар орасида 
фазовий муносабатлар ўрната олишдан ташқари болалар ҳар доим расм солиш, 
лой ва пластилиндан нарсалар ясаш, конструкциялаш ва бошқа 
машғулотларида фойдаланишлари лозим. 
Болаларнинг билимлари борган сари мустаҳкамроқ ва таъсирчанроқ бўлиб 
боради, янги шароитларга ўтказилади, болалар уларни мустақил қўлланишга 
ўрганадилар, уларнинг фойдасига тушунадиган бўладилар. 
Болалар санашнинг, ўлчай олишнинг муҳим эканига ишонч ҳосил 
қилишларида уларга ёрдам бериш зарур. Катталар ўзларининг математик 
билимларидан қандай фойдаланишлари (масофани ўлчашларини, ўлчовни 
қандай олишлари, буюмларни санашларини ва ҳ. к.) ни кузатиш ташкил 
қилинади. 
Тарбиячи болаларга нима учун одамларга ўлчай олиш, санаш ва ҳоказолар 
кераклигини тушунтиради. Мактабгача ёшдаги болаларда математик 
билимларга ва уларни эгаллашга қизиқиш уйғотиши зарур. Бу мактабда 
математикани муваффақиятли ўқитишнинг гарови бўлади. 
 
 
Болаларда элементар математик