O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti ishanova m

ilk tishi chiqishi
ham oilada quvonchli voqeaga aylanadi. 
Bolaning ota-onasi, qarindoshlari buni katta xursandchilik bilan nishonlaganlar: 
bug‘doy qovurmoch tayyorlab, bolalarga tarqatishgan, kampirlarni chaqirishib 
guruchli taomlar bilan siylashgan. 
O‘zbeklarda 
soch to‘yi
bolanig sochini ilk bor olish ham ma’lum tartib 
asosida amalga oshirilgan. Bolaning sochini ilk bor buvisi yoki bobosi yaxshi 
niyatlar bildirib olganlar. 
Birinchi qadam bayrami.
O‘zbek xalqining farzandlar tarbiyasiga alohida 
e’tibor berishi bolaning ilk bor mustaqil qadam qo‘yishiga bag‘ishlangan 
marosimda ham o‘z aksini topgan. Ota - bobolarimiz bu marosimda “bolaning beli 
baquvvat bo‘lsin deb, beliga belbog‘ bog‘lashgan”, “to‘qlik bo‘lsin, bola 
ocharchilikni bilmasin!” deb mazali kulchalarni kichkintoylarga tarqatishgan, 
“suvdek serob bo‘lsin!” deb marosim o‘tkazilgan vaqtda bolaning qadam bosgan 
erlariga suv sepishgan, “bolaning hayoti shirin bo‘lsin!” deb bolaning boshidan 
shirinliklar sochishgan, “chiroyli bo‘lsin!” deb bola yura boshlaganda yo‘llariga 
gullar sochilgan, “boy bo‘lsin!” deb bolaning ustidan pullar sochilgan, “kasalga 
chalinmasin!” deb isiriq tutatishgan, “omon bo‘lsin!” deb duolar o‘qishgan.
Bolaning birinchi qadam qo‘yishini marosim sifatida nishonlashning 
o‘ziga xos ramziy ma’nosi ham bor. Birinchi qadam bolaning shunchaki oddiy 
harakati bo‘lib qolmay, kelajakda qilinadigan ko‘plab ishlarning debochasi deb 
ham qaralgan. O‘zbekistonning turli hududlarida “birinchi qadam” marosimi 
turlicha o‘tkazib kelingan. Ayrim joylarda bu tadbir faqat ayollar va bolalar 
ishtirok etadigan kichik oilaviy marosim sifatida uyushtirilgan, unda erkaklar 
qatnashmagan. Tog‘li qishloqlarda esa “Birinchi qadam” katta anjumanga aylanib 
ketgan. 
“Birinchi qadam” marosimi madaniyat uylari, bolalar bog‘chalari va oilalar 
bilan hamkorlikda keng doirada o‘tkazilsa, yanada qiziqarli bo‘ladi. 

---

116