FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
1.
Karimov I. A., Oʻzbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish
yoʻlida, T.. 1995. Alisher Vahobov.
2.
OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR,
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 27-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE
KONFERENSIYASI
www
.
bestpublishing.
org
59
ISTIQBOLI USTUYURT
Shaipov Izzat Egamberganivich
Abdumuinov Iskandar Anvarber o'g'li
Toshkent Davlat Texnika Unversiteti
2-kurs maistrlari
Anotasiyasi
:
Ushbu maqolada ustuyutr platasining geologik tuzilishi,cho'kmalari orol
bo'yi konlari va konlarning Yura yotqiziqlari cho'kindi jinslar bilan tanishgan xolda neft
gaz istiqboligi ko'rib chiqilgan
Ustuyurt O'zbekistonning shimoli-g'arbiy qismida joylashgan .Mitaqa o'z ichiga
ustuyurt platosi va Orol dengizini qamrab oladi .Bu hududda asosa gazakondensat saoat-
mahsuldolik qatlamlari Yura davri cho'kmalari , ayrim hollarda paleozoy davri
cho'kmalariga to'g'ri keladi. Hududda 1995 -2021 yillar davomida tabiiy gaz va gaz
kondensati 11 ta kondan qazib olinmoqda bular Sharqiy berdaq, dali, Surgil, Quyi shaqiy
berdaq, Inom, Beskala, Quyi surgil, G'arbiy Quyi surgil, Urga konlaridir. Bu konlarning
mahsuldor qatlamlari ko'pchiligi yura davriga to'g'ri keladi Yura sistemasi 3 boʻlim (quyi,
oʻrta, yuqori) va 11 yarusga boʻlinadi. Yura jinslari barcha qitʼalarda tarqalgan; okean
tubidagilari burgʻilash yoʻli bilan aniqlangan. Tarkibi va paydo boʻlish sharoitlariga
koʻra turlituman; ular dengiz va quruqlikdagi qumtoshgilli jinslar boʻlib, keyinchalik
gilli va apsidli slanetslarga (geosinklinal oblastlarda) aylangan, karbonatli jinslar
(asosan, ohaktoshlar), tuzli qatlamlar hamda vulkanogen jinslar, jumladan, suv ostida
hosil boʻlgan jinslarni o'z ichiga oladi. Barchamizga malumki neft va gaz xosil
bo'lishining bir nechta gipatezalari bor va ular tog' jislarida xosil bo'ladi ,xozirgi kunda neft
va gazning ko'p qismi cho'kindi tog' jinslariga to'g'ri kelmoqda bu tog' jinslarining xosil
bo'lishiga nazar soladigan bo'lsak , moddaning suvda choʻkishi yoki havodan tushishidan
hamda quruqlik yuzasi, dengiz okean havzalaridagi muzlar faoliyati natijasida hosil
boʻladigan tog' jinslari. Choʻkish mexanik (ogʻirlik kuchi taʼsiri va muhit dinamikasining
oʻzgarishidan), kimyoviy (suvli eritmaning toʻyinish konsentratsiyasiga yetishidan va
almashinuv reaksiyalari natijasida) hamda biogen yoʻl bilan (organizmlar hayot faoliyati
bilan bogʻliq) sodir boʻladi. Yer qaʼridan olinadigan jami foydali qazilmalar (koʻmir, neft,
tuzlar, temir, marganets va alyuminiy rudalari, oltin va platina sochmalari, olmos,
fosforitlar, qurilish materiallari va boshqalar)ning 75% Choʻkindi togʻ jinslari ga tugʻri
keladi.
Bundan kelib chiqan xolda orol bo'yi cho'kmalarini o'rganish maqsadga mofiq bo'ladi
buni biz bir nechеta geologik va geofizik tatqiqotlar bilan ko'rib chiqamiz
Sharqiy orol geologiyasi va gaz tarkibini o'rganish 2006 yilda, "O'zbekneftgaz" AJ
o'rtasida "O'zbekiston Respublikasi Ustyurt viloyati investitsiya bloklari er osti boyliklarini
geologik qidirishning asosiy tamoyillari to'g'risida shartnoma" imzolanganidan keyin ham
davom etdi. va Gazprom: - qidiruv va qidiruv ishlarining har bir bosqichida aniq geologik
vazifalarni belgilash bilan barcha turdagi ishlarning metodologiyasi va ko'lamini asoslab,
Do'stlaringiz bilan baham: |