S burxonov, O‘. Xudoyorov, Q. Norqulova, N. Ruzikulova, L. Goibova matematika umumiy o‘rta ta’lim maktablarining

 
6.
156 212 
3480 3408 7651 7750
308 
234 
1564 1564 9112 8999 
 
7.
Voleybol maydonining eni 
18 m, bo‘yi enining – qismiga 
teng bo‘lsa, maydon perimetri 
va yuzini toping.
Matematika tarixidan: raqamlar qanday paydo 
bo‘lgan?
Matematika tarixidan qiziqarli ma’lumot
Natural sonlar ya’ni tabiiy sonlar (1, 2, 3, …) 
eng qadimiy matematik tushunchalardan biri. U
predmetlar (qo‘y, o‘q­yoy) sonini sanashga ehtiyoj 
tug‘ilganida paydo bo‘lgan. Odamlar o‘zlarini o‘rab 
turgan narsalardan sanash asboblari sifatida foy­
dalanishgan. Masalan, yog‘ochlarga maxsus belgilar 
qo‘yishgan, iplarga tugunchalar qilishgan, cho‘plar 
yoki toshlarni to‘plashgan. Qadimgi Misrda abak 
hisobni osonlashtiruvchi moslama sifatida xizmat 
qilgan.
Aslida, faqat 0 va 1 sonlari mavjud bo‘lib, qolgan 
barcha sonlar shu ikki sondan hosil qilinadi.
>
<=
1
2

---

81
Ya’ni yo‘q bo‘lsa 0 ga, bor bo‘lsa 1 ga teng.
2 soni ikkita 1 ning, 3 soni uchta 1 ning, 4 soni 
to‘rtta 1 ning yig‘indisi va h.k. 1000 soni 1000 ta
1 sonining qo‘shilishi natijasida hosil qilinadi. 
Al­Xorazmiy matematika ri
-
vojlanishiga ulkan hissa 
qo‘shgan buyuk olimdir. U 0 
dan 9 gacha bo‘lgan raqam-
lardan foydalanilsa, sonlar
-
ni o‘nlik sanoq sistemasida 
xona birliklariga ajratib yozi
-
lishi mumkinligini ko‘rsatgan. 
To‘rt amalni bajarishda bun
-
day yozuvdan foydalanish
-
ning afzalliklarini tushuntirib 
bergan.
1.
Jadval asosida masala tuzing va yeching:
Oziq-ovqat 
mahsulotlari
1 kunda
Hafta kunlarida Umumiy sarf
Tuxum