‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Baholash shkaiasi
Baho malakasi ham o'quvchi-talaba shaxsini, uning o'qishga munosabatini 
to'g'ri belgilashdagi muhim omildir. Uni pedagog olimlar turli davrda turlicha 
ifodalaganlar. Masai an, o'quvchi-talabaning mashg'ulotlar paytidagi qiziqish 
darajasini 1978-yilda AQSH olimi Oini Fittaku quvidagi shkala bo'yicha aniqlashni 
tavsiya etgan edi.
1-jadval.
Hech qanday 
qiziqish yo'q
Qiziqishi
noaniq
Qanday dir 
qiziqishlar sezildi
Katta 
qiziqish bor
O 'ta
qiziquvchan
O'zining fikrlashida o'quvchi-talaba:
Juda
tanqidiy
+2
Tanqidiy 
fikrlashga moyil 
+1
Konform (qarama- 
qarshilik)ga moyil 
-1
O 'ta
konformli
-2
O'zaro hamkorlikka moyillik 
_________________
I 
~ ~ T ~ ' 
2 
I 
4 
5
.................... bo'sh— ............................ o'rta-.....................—........ kuchli......................
Shkalalash 
- aniq jarayonlami raqamlar tizimi yordamida modellashtirish. 
Uning turli uslublari sifat tavsiflarini miqdoriy o'zgarishlarga aylantirishga yordam 
beradi. Shuning uchun ham o'quvchi-talabalaming foydali ish koeffitsenti ulaming 
olgan baholari bilan belgilanadi. Past ko'rsatkich olgan o'quvchi-talabaga ko'proq 
e’tibor berish lozim. Lekin asosiy e ’tibor yaxshi va a’lo baho olganlarga qaratiladi.
15

---

Ustiga-ustak o'sm ir bolalar, о ‘quvchi-talabalar o ‘ziga kattalardek muomala 
qilishni talab etadi. Lekin o ‘qituvchilaming ayrimlari yoshlardagi bunday psixologik 
kayfiyatlami hisobga olmay, unga bola, y a’ni sub’ekt sifatida qaraydilar. Aynan 
mana 
shu 
sababli 
o ‘qituvchi 
va 
o ‘quvchi-talaba 
o ‘rtasida 
ixtiloflar, 
kelishmovchiliklar kelib chiqadi.