O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

28-mavzu 
Majburiy sertifikatlash. Ixtiyoriy sertifikatlash. 
136 
29-mavzu 
Farmatsevtik vа Tibbiy mahsulotlarni sertifikatlash qoidalari va 
tartibi. 
138 
30-mavzu 
Sertifikatlash sxemalari.
141 
31-mavzu 
Sertifikatlash organi. Sertifikatlashtirish organlarini akkreditatsiya 
qilish. 
143 
32-mavzu 
Sertifikatlashtirishni rivojlantirish. 
145 
33-mavzu 
Xorijiy davlatlarda sertifikatlashtirish amaliyoti Sertifikatsiyalash 
tizimi. 
147 
34-mavzu 
Chet elda milliy sertifikatlashtirish tizimlarining muvofiqlik 
belgilari. 
148 
IV. 
Mustaqil ta’lim mashg’ulotlari 
151 
V. 
Glossariy …………………………………………………. 
154 
VI. 
Ilovalar……………………………………………… 
-
Fan dasturi………………………………………… 
-
Ishchi fan dasturi………………………………… 
-
Tarqatma materiallar…………………………… 
-
Testlar……………………………… 
-
Ishchi fan dasturiga muvofiq baxolash mezonlarini qo’llash 
bo’yicha uslubiy ko’rsatmalar………… 
160 
176 
188 
197 
235 
VII 
Modulni o’qitishda foydalaniladigan interfaol ta’lim metodlari 
…………………………………………………. 
237 
VIII. 
Adabiyotlar ro’yxati ……………………………………… 
240 

---

6 
I.
 
KIRISH 
Dunyoni rivojlangan davlatlarida sifat bilan ta’minlash, iste’molchini talabini sifatli 
mahsulotlar va xizmatlar bilan qoniqtirish, ishlab chiqarishni zamonaviy usullar bilan bilan 
boshqarish masalalariga chuqur e’tibor berilmoqda. Mamlakatimiz iqtisodiyotining bozor 
munosabatlariga o‘tishi jahon moliyaviy – iqtisodiy inqirozi sharoitida qo‘llaniladigan ishlab 
chiqarish, xo‘jalik va tijorat usullariga jiddiy o‘zgartirishlar kiritish va iqtisodiyotni tubdan 
modernizatsiya qilish talab etilmoqda. Ular orasida marketing tamoyillari va usullari alohida 
o‘rinni egallamoqda. Bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobat muxitini mavjudligi sifat va uni 
boshqarish muammolariga katta axamiyat berishga majbur qiladi. Mamlakatimizni kuchli 
rivojlangan davlatlar qatoriga kirishda raqobat, kurash-sifatni oshirish dasturlarini ishlab 
chiqarishga sabab bo‘ladi. Mahsulot va xizmatlar sifatini baholash uchun ob’ektiv 
ko‘rsatkichlarni ishlab chiqish zaruriyati tug‘iladi. Sifat va ishlab chiqarish samaradorligi 
o‘rtasida to‘g‘ri bog‘lanish mavjud. Sifatni oshirish harajatlarni kamaytirib, bozor ulushi 
hamda ishlab chiqarish samaradorligiga erishishga ko‘maklashadi. Yuqoridagilar bo‘lajak 
menejerlardan sifatni boshqarish tizimi asoslari sohasiga oid chuqur ilmiy va amaliy 
ko‘nikmalarga ega bo‘lishini talab etadi.
"Sertifikatsiya va standartizatsiya" fanidan tayyorlangan ushbu ma’ruzalar matni 
bakalavriat yo‘nalishida ta’lim olayotgan talabalar ongida sifatni boshkarishga doir bilimlar 
majmuini shakllantirishga, ularga sifat tizimi, sertifikatlashtirish, standartlashtirish, xalqaro 
standartlarga asoslangan sifat tizimini loyihalashtirish, xalqaro standart sifat tizimlarini 
me’yoriy xujjatlari va boshqalarni o‘rgatishga mo‘ljallangan. Bugungi kunda, iqtisodiyoti 
rivojlangan davlatlardagi mashhur brendga ega korporatsiyalar sifat menejmentiga asoslangan 
boshqaruv tizimiga o‘tishi va tezkorlik bilan xalqaro bozorning ular tomonidan intervensiyasi 
sifat menejmentini korxona muvaffaqiyatidagi o‘rnini yaqqol ko‘rsatdi. Shu bilan birga, 
xalqaro standarlarning hayotgan tadbiqini ortib borishi va korxonaning sifat tizimi va 
boshqaruviga qo‘yiladigan talabalarning ham jiddiylashib, o‘zgarib borishi sifat boshqaruvini 
korxona tashkil etmasdan, muvaffaqiyatga erishib bo‘lmasligini ko‘rsatdi. Chunki, zamonaviy 
iste’molchi mahsulotning nafaqat iste’mol xususiyatiga balki, brendiga, o‘ramiga, latent 
xususiyatlariga, estetikasiga va ayniqsa ekologik tozaligiga ham e’tiborini qaratmoqda. Bu 
vaziyat korxonalardan bozorda yashab qolish uchun boshqaruv tizimini zamonaviylashtirish 
va mahsulot sifatini iste’molchi talabiga moslashtirish zaruratini tug‘diradi. Tobora raqobat 
kurashi ortib borayotgan bozorda raqobat kurashi narxdan ko‘ra sifat tomonga burilib 
borayotgan bu davrda, uni korxonaarda faollashtirish va bu borada samarali qaror ishlab 
chiqishga qodir bo‘lgan kadrlarni tayyorlash fanning dolzarbligini ko‘rsatadi. “Sertifikatsiya 
va standartizatsiya” fanidan tuzilgan ishchi o‘quv dasturidagi mavzularning ketma-ketligi 
bo‘yicha tayyorlangan ushbu ma’ruzalar matnining maqsadi – talabalarning fan bo‘yicha 
bilim va ko‘nikmalarini oshirish hamda uni o‘rganishda talabalarga ko‘maklashish bo‘lib 
hisoblanadi.