O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

Biologik faol qo‘shimchalarni kovokdan olish texnologiyasi 
texnologik jaryon: 
1. 50,0 g qovoq mevasini 5-10 mm kattalikda maydalash. 
ISO 9001 standarti 
8 qismdan iborat 
qismini yozing 

---

128 
2. Og‘irligini tortish 
3. Maydalangan massasini kuritish 
4. Maydalash 
5. Elash 
6. Tayer maxsulotni miqdorini aniklash 
7. Sifatini baxolash. 
Tayyorlash jarayoni 
Po‘stlog‘idan tozalangan kovok (navidan katiy nazar) qirg‘ichdan o‘tkazib, 5-10 mm 
kattalikda maydalanadi. So‘ngra uning og‘irligini 0,01 g aniklikda tortib aniklandi. Quritgich 
javoniga 0,5 sm kalinlikda yozib, 40-50°S da kuritiladi. Kuritgan massasini xovonchada yoki 
“Islamgulov” asbobda maydalanadi va teshikchalarining diametri 500 mkm bo‘lgan elakdan 
o‘tkaziladi. Tayyor maxsulotning og‘irligini aniklab, necha foiz BFQ xosil bo‘lganligini 
xisoblab, topiladi. 
Ushbu BFQ tarkibida vitaminlar, flavonoidlar, karotinoidlar, uglevodlar va boshka 
moddalar bo‘lganligi uchun undan gepatoprotektor, jigar to‘kimalarini regeneratsiyasini 
tiklovchi dori vositalari, vitaminlar ko‘p bo‘lganligi uchun esa kosmetik vositalar tayyorlash 
mumkin. 
Qovoq asosida olingan BFQ ning sifatini tekshirish 
Tashki ko‘rinishi
. Chiroyli sariq rangli, yoqimli xid va o‘ziga xos mazaga ega. Ta’sir qiluvchi 
moddalari. Qovoqdan olingan BFQ ning tarkibidagi “V” gurux vitaminlarga xos reaksiya 
qilib, chinligi aniklandi. BFQ tarkibida protein mikdori 1 %dan kam bo‘lmasligi kerak. Azot 
miqdorini DF ning XI-nashrida keltirilgan usulida aniqlanadi. 
Umrbokiylik uchun ishlatiladigan minglab fiziologik faol moddalar mavjud bo‘lib, ular ichida 
eng samarali ta’sir beruvchisi bu BFQ dir. Olimlarning fikiricha BFQ ni iste’mol kilishini 20-
30 yoshga etgandan boshlab, to umrini oxirigacha davom ettirilsa, umr davomiyligini 50 va 
undan ko‘p yilgacha uzaytirish mumkin. BFQ ni qo‘llash ayniksa geriatriyada juda xam 
muximdir. Chunki bu saraton, arterioskleroz, yurak xastaligi, infarkt, gipertoniya, insult, 
Parkinson va boshka kator xastaliklarda kelib chikadigan noxush xodisalarni keskin 
kamaytirishi anikdangan. Kariyalarda yuzaga keladigan noxush kayfiyatni, eslash va fikirlash 
kobiliyatini, akliy va jismoniy kobiliyatlarini sezilarli darajada ijobiy tomonga o‘zgartirishi 
mumkin. Soxa mutaxassislarining fikiricha BFQ ishlab sikarishni tashkil kilish amalda 
murakkab emas va o‘ziga xos murakkab asbob-anjomlar xam talab kilinmaydi. Texnologiya 
jarayoning 
soddaligi esa deyarli istalgan joyda ishlab chikarishni amalga oshrish imkoniyatini beradi. 
Xom ashyo masalasi to‘g‘risida mutlako xavotirlanmasa xam bo‘ladi. Chunki Respublikada 
yil bo‘yi don maxsuloti ta’minotida uzilish bo‘lishi mumkin emas. BFQ ning Respublikada 
ishlab chiqarishni tashkil etish bilan tibbiyot amaliyotining arzon bezarar va tabiiy dori 
vositalariga bo‘lgan extiyojni oson qoplash mumkin bo‘ladi.