Tir convention Uzbekistan

2.2.1 b) f) tushuntirish xatiga sharh
Ma’lumotni ruxsat etish to‘g‘risidagi guvohnomaga muhrlar va 
plombalarni soni va qo‘yilish joyini kiritish uchun amalga oshirish davri 
bir bojxona plombasidan ko‘p plombalar talab etilgan shunday 
holatlarda
2.2.1 b) f) tushuntirish xatining 2003 yil 7 avgustda kuchga kirgan 
qoidalari zarurat tug‘ilganida birinchi marta yoki 2.2.1 b) f) tushuntirish 
xatining kuchga kirganidan keyin ko‘rikdan o‘tkazish va ruxsat berishni
yangilashning ikki yilda bir marta o‘tkazilishi munosabati bilan kiritilishi 
kerak bo‘lgan yo‘l transport vositalariga nisbatan qo‘llaniladi. Demak, 
2005 yilning 7 avgustidan boshlab bojxona xavfsizligini ta’minlash uchun 
bir bojxona plombasidan ortiq plomba tushirilishi talab etiluvchi barcha 
yo‘l transport vositalarida 2.2.1 b) f) tushuntirish xatiga muvofiq keluvchi 
ruxsat berish to‘g‘risidagi guvohnoma mavjud bo‘lishi kerak. 
(TRANS/WP.30/206, 62-band va 2-ilova;
TRANS/WP.30/AC.2/69, 59-band va 2-ilova; 
TRANS/WP.30/AC.2/69/Corr.1)
 

---

2-moddaning 1 b)-bandostiga sharh
Eshiklarning xavfsizligi
Agar transport vositalarining yoki konteynerlarning eshiklari izometrik 
bo‘lmagan, ammo ichki qoplamaga ega bo‘lmagan holatda, oshiq-
moshiqlarni mahkamlanishini ta’minlovchi detallar va bojxona 
plombalarini tushirilishi uchun qurilmalar eshiklarning butun qalinligi 
bo‘ylab (jumladan qoplamadan) o‘tishi va ichkaridan ko‘rinadigan 
ravishda mahkamlanishi kerak. (TRANS/GE.30/14, 101-band)
Bojxona plombalarining miqdori
Olib tashlangan
(TRANS/WP.30/AC.2/69, 2-ilova)
Bojxona plombalarini tushirish uchun qurilmalarning namunalari
Konteynerlarni va transport vositalarining yuk bo‘linmalarini bojxona 
xavfsizligini ta’minlash uchun, bojxona plombalarini tushirish uchun 
qurilmalar a) band 2.2.1 b) tushuntirish xatining 6-ilovasini talablarini 
qoniqtirishi kerak (1-4).4 rasmlarni ko‘ring). Bundan tashqari, bojxona 
plombalarini tushirishda quyidagi talablarga rioya qilish zarurdir:
mahkamlash arqoni zarur bo‘lganidan uzunroq bo‘lmasligi va iloji 
boricha kuchli tortilgan bo‘lishi kerak;
mahkamlash arqoni XYT halqalari orqali o‘tishi kerak;
bojxona plombalari iloji boricha zich tushiriladi; 
 
yopuvchi tizimning boshqa qismlari (yopuvchi mexanizmlarning 
tutqichlari, mushtchani o‘rnatish uchun qurilma, yopuvchi nish) 
kirishining xavfsizligi 6-ilovada ta’riflangan usullar bilan 
ta’minlanadi, 2.2.1 a) tushuntirish xati, a)-band (1-4-rasmlarni 
ko‘ring).
Agar yopuvchi nishlar, oshiq-moshiqlar yoki mushtchani o‘rnatish uchun 
qurilma yedirilgan yoki shikastlangan bo‘lsa, bojxona plombalarining 
ishonchliligi jiddiy susaytirilgan bo‘lishi mumkinligini yodda saqlash 
zarurdir. Ko‘rsatib o‘tilgan yetishmovchiliklarni aniqlash zarur.
(TRANS/WP.30/145, 17-band; TRANS/WP.30/AC.2/31, 3-ilova)

---

1-rasm
Yuk bo‘limlarini va konteynerlarni orqa eshiklarini qulflash uchun 
ishonchli bojxona tizimi misoli
Mushtchani bloklash 
uchun moslama 
Yopuvchi o‘qning 
podshipnigi yoki 
skobasi
Orqa eshik
Qotirilgan 
ulovchi 
qurilmalar 
Qulflovchi 
o‘zak 
Muhrlovchi 
qurilma 
Mushtchani bloklash 
uchun moslama 
Eshikning qulflovchi tizimi
Mixparchin 
yordamida 
mahkamlagich 
Eshik 
Muhrlovchi 
qurilma 
Mixparchin 
Boshqaruv 
tutqichi 
Boshqarish 
tutqichini qayd 
etish nuqtasi 
Payvandlash 
yordamida 
mahkamlagich 
Eshik 
Qulflovchi 
o‘zak 
Yopuvchi o‘qning 
podshipnigi yoki 
skobasi
Vint 
Mushtchani bloklash 
uchun moslama 

---

2-rasm
Bojxona muhrlovchi qurilmalarining misoli
1 2 
Mixparchin, 
shurup, vint va 
shunga o‘xshashlar 
uchun tirqish 
(eshikning ichki 
tomonidan 
mahkamlanadi) 
Orqa 
plastina 
Aylanuvchi qismning 
vtulkasi 
Aylanuvchi 
qism 
Orqa 
plastina 
Dastak 
Bojxona plombasi 
uchun tirqish 
Dastak qaydlagichi 
Aylanuvchi 
qismning 
vtulkasi 
Aylanuvchi 
qism 
Dastak 
Bojxona plombasi 
uchun tirqish 
Dastak qaydlagichi 
Mixparchin, shurup, vint va 
shunga o‘xshashlar uchun 
tirqish (eshikning ichki 
tomonidan mahkamlanadi) 
Xususan, muhrlovchi qurilma № 1 yuqorida qayd etilgan talablarni bajarmaslik holatida noqonuniy 
ochishga moyil bo‘ladi. Shu munosabat bilan quyida tasvirlangan qurilmani qo‘llash maqsadga 
muvofiqdir, chunki ular bojxona muhrini tushirishgacha noqonuniy ochishdan yaxshi himoyani 
ta’minlaydi.
3 4 
Orqa plastinani 
mahkamlash uchun 
Oldingi 
plastinaga 
payvandlangan 
mixparchin 
Vint, shurup, 
mixparchin va 
shunga 
o‘xshashlar, 
aylanuvchi 
Orqa 
plastina 
Aylanuvchi
qism 
qismlar 
Aylanuvchi 
qism 
Mixparchin, 
shurup, vint va 
shunga o‘xshashlar 
uchun tirqish 
(eshikning ichki 
tomonidan 
mahkamlanadi) 
Dastak 
qaydlagichi 
Dastak 
Bojxona plombasi 
uchun tirqish 
Mixparchinlar, boltlar, 
shuruplar va shunga 
o‘xshashlar uchun tirqish 
(eshikning ichkarisidan 
mahkamlanadi)
Dastak 
Bojxona 
plombasi uchun 
tirqish 
Dastak 
qaydlagichi 
Bojxona muhrlanuvchi qurilmalari № 3 va 4 shuningdek sovutish va izometrik konteynerlar va yuk 
bo‘linmalarining eshiklarini muhrlash uchun qo‘llanilishi mumkin. Bunday holatda muhrlovchi 
qurilmalar eshik qoplamasining tashqi qatlami ostida joylashgan ichki rezbali metall plastinaga 
burab kiritiluvchi kamida ikki to‘xtatadigan vintlar yoki shuruplar yordamida mahkamlanishi 
mumkin. Bunday holatlarda to‘xtatuvchi vintlarning yoki to‘xtatuvchi shuruplarning boshchalari 
to‘liq deformatsiya qilingunicha payvandlangan bo‘lishi kerak (6-ilova 1-rasmda ko‘ring).
{TRANS/GE.30/6, 35-band}

---

3-rasm
Bojxona muhrlovchi qurilmaning misoli
Yukni o‘g‘irlanishiga 
to‘sqinlik qiluvchi qulflovchi 
qurilma 
O‘ng eshik 
Chap eshik 
Eshik zichlagichi 
c 
Tubning 
ko‘ndalang 
elementi 
d 
a 
b 
Bojxona muhrini 
tushirish uchun 
tirqish 
Payvandl
ash choki 
Ushbu bojxona muhrlovchi qurilmasini metall konteynerlarda qo‘llash maqsadga muvofiqdir. 
Zarurat tug‘ilganida plomba joylashtirilishi kerak bo‘lgan joyni adashtirib yuborish mumkin 
bo‘lmasligi ustidan kuzatish zarur. Bu yerda har xil turdagi plombalar qo‘llanilishi kerak. 
"Sakkiz" ko‘rinishidagi simli plombalarning qo‘llanilish holatida simni barcha to‘rtta tirqish 
orqali o‘tkazish tavsiya etiladi (a, b, c yoki d). Qattiq plombalarni qo‘llash holatida ushbu 
plombalarni s yoki d tirqishlar orqali o‘tkazish kerak.

---

4-rasm
Bojxona muhrlovchi qurilmaning misoli
Mushtumchani 
bloklash uchun 
moslama 
Mushtumcha 
Qulflovchi 
o‘zak 
Boshqaruv tutqichi 
Qulflovchi 
o‘zak 
Mushtumcha 
Muhrlovchi 
qurilma 
Mushtumchani 
bloklash uchun 
moslama 
Bojxona muhrlovchi qurilmasining ushbu turi izometrik konteynerlar va yuk bo‘linmalarini eshiklariga 
plombalarni tushirish uchun qo‘llaniladi. Har xil konstruksiyadagi qurilmalarda plombalarni tushirish 
nuqtalari plombalarni tushirish uchun tirqishda qanday joylashganligiga bog‘liq holda - gorizontal 
yoki vertikal holatda o‘zgarishi mumkin. Bojxona nuqtai nazaridan vertikal tirqishli qurilma katta 
ishonchlilikni ta’minlaydi, shu vaqtning o‘zida bojxona nuqtai nazaridan ishonchlilikni ta’minlash 
uchun gorizontal tirqishli qurilmaning qo‘llanilishida zich plombalash talab etiladi.

---