‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

*3
5.4-rasm.Yoshi 28 sutkali
betonning mustahkamligini
aniqlovchi graduirovka egri
chizigii
ctr
= 0 3 5 H B  MPa.
Betonning mustahkamligini aniqlashda
keng tarqalgan usullardan biri K.P. Qashqarov
bolg'asini qo'llash usulidir. Ushbu bolg‘aning
tuzilishi 5.3-rasm, a da berilgan. Bolg‘a
kallagi (1) ning ichida ichi bo‘sh stakan (3)
va prujina (7) joylashgan. Etalon steijen (4)
ning diametri 10 yoki 12 mm, uzunligi 100-150 mm bo‘lib, muvaqqat
qarshiligi 420-460 MPa boMgan BCt3 sp2 markali po'latdan ishlangan.
Bolg‘aning sopi (2) dan ushlab, beton sirti (6) ga tik ravishda zaib beriladi.
Bunda beton sirtida hosil bo'lgan chuqurchaning diametri db po'lat sharcha 5
diametrining 0,3-0,7 qismini tashkil etib, chuqurcha eng katta diametri de 2,5
mm dan, chuqurchalar orasidagi masofa esa 30 mm dan kam bo'lmasligi
kerak. Konstruksiyaning har bir uchastkasida taxminan 5 ta sinov o'tkaziladi.
Betonning yoshi 28 sutka, namligi 2-6% bo'lsa, uning mustahkamligi
d^d^ nisbat hamda graduirovka egri chizig'i (5.4-rasm) orqali aniqlanadi.
Boshqa hollarda betonning siqilish mustahkamligi R quyidagi formuladan
topiladi:
R 
KB K r R28,
bu yerda: Ku — beton namligini hisobga oluvchi koeffitsient;
К г — beton yoshini hisobga oluvchi koeffitsient.
Beton 
namligi, %
a)
',ь
U
1,2
1
t 2 3
12
Beton yoshi, yillarda
6
)
8
)
Izlar 
soni
5.5-rasm. Tuzatuv koeffitsientlari grafigi