Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
65 
viloyatlarida esa ularning birmuncha kamligining guvohi bo’lamiz. Bunga 
viloyatlarning tarixiy, iqtisodiy-ijtimoiy va demografik rivojlanishi, shuningdek, 
aholi soni ham ta’sir ko’rsatadi.
E’tibor berish lozimki, prezident, ijod va ixtisoslashtirilgan maktablarni 
rivojlantirish agentligini tashkil etish to’g’risidagi Prezident farmoni e’lon 
qilingani ham O’zbekistonda maktablarga qaratilayotgan e’tibor natijasidan biridir. 
4. Oliy ta’lim
odatda, 17-18 yoshdan boshlanib, to’rt va ayrim yo’nalishlar 
bo’yicha uch yildan kam bo’lmagan muddatda davom etadi.
Mamlakat intellektual salohiyatini baholashda undagi mavjud oliy o’quv 
yurtlarining soni va ularning faoliyati ham alohida ahamiyat kasb etadi. Shu 
boisdan O’zbekistonda ham oliy o’quv yurtlarining soni muttasil ko’paytirib 
kelingan. Xususan, 2000/2001-o’quv yilida ularning soni 61 tani tashkil etgan 
bo’lsa, bu ko’rsatkich 2018/2019-o’quv yilida 104 taga yetdi. Mos ravishda, 
xorijiy oliy ta’lim muassalarining filiallari 2002/2003-o’quv yilida 2 ta bo’lgan 
bo’lsa, 2018/2019-o’quv yilida 17 taga yetdi (23-rasm) hamda yana shartnomalar 
tuzish davom etmoqda. 
23-rasm.
O’zbekistonda oliy ta’lim muassasalari sonining o’zgarish dinamikasi

---

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
66 
Keyingi yillarda O’zbekistonda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning ustuvor 
yo’nalishlariga hamda xalqaro standartlar talablariga mos keladigan oliy ta’lim 
tizimini yaratish bo’yicha keng ko’lamli ishlar amalga oshirilmoqda. Hududlarda 
yangi oliy ta’lim muassasalarining tashkil etilishi, kadrlar tayyorlashning 
zamonaviy ta’lim yo’nalishlari va mutaxassisliklari hamda sirtqi va kechki 
bo’limlarning ochilishi, oliy ta’lim muassasalariga qabul kvotalarining oshirilishi 
mazkur yo’nalishdagi muhim islohotlar hisoblanadi. Zero, mamlakatda malakali 
kadrlar salmog’ining oshishi ilmiy-intellektual salohiyatning ortishiga xizmat 
qiladi. Jahonning ta’limga asosiy e’tiborni qaratib, ulkan yutuqlarga erishayotgan 
Yaponiya, Daniya, Finlandiya, Koreya Respublikasi, Shvetsariya kabi 
mamlakatlarda ham oliy ma’lumotlilar salmog’i anchagina.
Shu xususida, oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini tubdan 
takomillashtirish, ularning mamlakatda amalga oshirilayotgan keng qamrovli 
islohotlarda faol ishtirokini ta’minlash maqsadida O’zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 2018-yil 5-iyundagi “Oliy ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini 
oshirish va ularning mamlakatda amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohotlarda 
faol ishtirokini ta’minlash bo’yicha qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida”gi PQ-
3775-sonli qaroriga muvofiq: 

alohida ta’lim yo’nalishlari bo’yicha o’qish muddati kamida uch yil bo’lgan 
bakalavriat hamda kamida bir yil bo’lgan magistraturani joriy etish, bunda 
magistraturada mutaxassislar tayyorlashni ishlab chiqarish (amaliy, kamida bir yil) 
va ilmiy-pedagogik (kamida ikki yil) yo’nalishlarga ixtisoslashgan dasturlar 
asosida tashkil etish; 

oliy ta’lim muassasalari bakalavriatiga qabul qilish kvotalaridan tashqari 
xorijiy fuqarolarni suhbat asosida test sinovlarisiz o’qishga qabul qilish amalga 
oshirilmoqda. 
O’zbekiston va xorijiy oliy ta’lim muassasalarining o’zaro kelishuvi hamda 
qo’shma ta’lim dasturlari asosida talabalarni o’qitishni tashkil etish va ikki 
tomonlama tan olinadigan diplom berish amaliyoti joriy etiladi.

---