Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
137 
shanba kunini hurmat qilish va uni xudo uchun bag’ishlash; 
ota-onani hurmat qilish; 
nohaq odam o’ldirmaslik; 
zino qilmaslik; 
o’g’rilik qilmaslik; 
yolg’on guvohlik bermaslik; 
yaqinlarning narsalariga ko’z olaytirmaslik. 
Tavrot 
manbalari
.
Yahudiy dini boshqa dinlar kabi o’zining muqaddas 
yozuvlariga ega. Uning asosan ikkita 
manbasi bo’lib, biri – mil. av. XIII asrda 
yashagan va Isroil xalqini Misrdan olib 
chiqib ketilishiga boshchilik qilgan Muso 
payg’ambarga Tur tog’ida berilgan Tora 
(Tavrot; 
Torah 
of 
Moses; 
Totah 
shebikhtav), ikkinchisi Tavrotdan keyinroq 
paydo bo’lgan yozma manba Talmuddir. Yahudiylikdagi bu ikki muqaddas 
sanaladigan manba xristian Bibliyasining tarkibiy qismlarini (aynan emas) tashkil 
etadi. Xristianlar va yahudiylar 
Bibliya
so’zini turli tushunadilar. Yahudiylar uchun 
Ibriy Bibliya
si (Hebrew Bible) xristianlarning 
Qadimiy Ahd
i (Old Testament). 
Yahudiylar 
Bibliya
so’zi ostida ko’pincha o’zlarining 
Tanax
larini (Tanakh) 
tushunadilar. Musoga tegishli bo’lgan besh kitob «Tavrot» deb ataladi va quyidagi 
kitoblarga bo’linadi: 1) «Borliq» yoki «Ibtido»; 2) «Chiqish»; 3) «Levit»; 4) 
«Sonlar»; 5) «Ikkinchi qonun». 
Qadimiy Ahd
ning ichidagi diniy ta’limot va aqidaga bag’ishlangan eng 
asosiy va obro’li qismi Tavrotdir. U xristianlik an’anasiga ko’ra «Besh kitob», 
yahudiylar an’anasiga ko’ra «Tora» (ta’limot) hisoblanadi. 
Qadimiy Ahd
dagi «ahd» so’zi xudoning insonlar bilan maxsus aloqasini 
bildiradi. 
Qadimiy Ahd
matni ibriy (eski yahudiy) va oromiy tillarida yozilgan. U 
qadimgi payg’ambarlarning kitoblari (Ketuvim), Sulaymon payg’ambarning