Samarqand davlat universiteti geografiya va ekologiya fakulteti geografiya tabiiy recurslar kafedrasi

daryo vodiylari va deltalarida
shu sharotiga moslashgan 
hayvonlar yashaydi. To‗qayzorlarda o‗ziga xos hayvonlar, eng harakterlisi – 
tustovuqdir. Shuni aytish kerakki, keyingi vaqtlarda to‗qayzorlar maydoni keskin 
kamayib bormoqda. O‗rta Osiyoning suv hayvonlarida (suv omborlari, kanallarda) 
baliqlarning 70 dan ortiq turi yashaydi.
Aqliy hujum: 
1.
O‗rta Osiyoning relef, iqlim, tuproq va o‗simlik haritalarini bir-biriga taqqoslab, nima uchun 
uning hududida tuproq turlari bir xil emasligini tushuntirib bering.
2.
Nima sababdan sur-qo‗ng‗ir tusli tuproqlarda chirindi kam?
3.
O‗rta Osiyo tuproq haritasidan taqirli tuproq, taqir va sho‗rxok tuproqlar tarqalgan erlarini 
topib, qanday sharoitda takir va sho‗rxoklar vujudga kelishligini tushuntirib bering.
4.
Nima uchun O‗rta Osiyo hududida o‗simliklar notekis taqsimlangan?
5.
Cho‗l o‗simlik mintaqasiga kiradigan hududlarni O‗rta Osiyo tabiiy haritasidan topib, 
o‗simliklar tabiiy sharoitga qanday moslashganligini tushuntirib bering.
6.
To‗kay o‗simliklariga nimalar kiradi va ularning o‗ziga xos tomonlarini gapirib bering.
7.
Adir mintaqasida o‗simlik qoplami nima sabablarga ko‗ra zich o‗sib, turlari ko‗p?
8.
O‗rta Osiyo hududida tarkib topgan va boshqa o‗lkalardan kirib kelgan eng muhim hayvon 
turlari haqida gapirib bering.
9.
O‗rta Osiyoning cho‗l mintaqasi hayvonlari sharoitga kanday moslashgan?

---

72 
7-Mavzu: 
O`RTA OSIYONING TABIIY GEOGRAFIK REGIONLARIGA 
TAVSIF: TYAN- SHAN, OLOY VA TURKISTON TOG` TIZMALARI
 
Vaqt
: 2 soat
Talabalar soni:…
O‗quv mashg‗ulotining shakli va turi 
Ma‘ruza (axborotli), seminar (bilim va ko‗nikmalarni 
chuqurlashtirish bo‗yicha), amaliy mashg‗ulot
Ma‘ruza rejasi g‗ o‗quv 
mashg‗ulotining tuzilishi
1.
O‘rta Osiyoni tabiiy geogrfaik rayonlashtirilishi va tabiiy 
geografik rayonlari 
2.
Tyan-Shan tog‘lariga umumiy geografik tavsif. 
3.
Oloy va Turkiston tog‘lariga umumiy geografik tavsif. 
O‗quv mashg‗uloti maqsadi: 
O‘rta Osiyoni tabiiy geogrfaik rayonlashtirilishi va tabiiy geografik 
rayonlari, Tyan-Shan, Oloy va Turkiston tog‘lariga o i d bilimlarni 
shakllantirish 
Pedagogik vazifalar
: 
O‘rta 
Osiyoni 
tabiiy 
geogrfaik 
rayonlashtirilishi va tabiiy geografik 
rayonlari, Tyan-Shan, Oloy va Turkiston 
tog‘lari haqida bilimlar berish 
O‗quv faoliyati natijalari
: 
O‘rta Osiyoni tabiiy geogrfaik rayonlashtirilishi va tabiiy geografik 
rayonlari, Tyan-Shan, Oloy va Turkiston tog‘lariga doir bilim, 
ko‗nikma va malakalar tizimlanadi 
Ta‘lim usullari 
Ma‘ruza,aqliy hujum va boshq. 
Ta‘lim shakli 
Frontal, jamoaviy, guruhlarda ishlash 
Ta‘lim vositalari 
Ma‘ruza matni, texnika vositalari va boshq.
Ta‘lim berish sharoiti 
Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan, guruhli shakllarda 
ishlashga mo‗ljallangan xonalar 
Monitoring va baholash 
Og‗zaki so‗rov: tezkor-so‗rov va boshq.
Yozma so‗rov: referat, test va boshq.